దేశీయులకు (వ్యక్తిగత) ఫోరెక్స్‌ సౌకర్యాలు

పరిచయం

భారతదేశంలో మారకం నియంత్రణకు సంబంధించిన పాలనకు అవసరమైన న్యాయపరమైన చట్టాన్ని విదేశీమారకం నిర్వహణ చట్టం 1999 ద్వారా సమకూర్చడమైంది. ఈ చట్టం పరిధిలో కరెంట్‌ ఖాతా లావాదేవీలు చేపట్టడానికి అవసరమయ్యే విదేశీ మారకాన్ని కొనుగోలు చేయడానికీ అమ్మకానికీ స్వేచ్ఛను ఇవ్వడం జరిగింది. అయితే, రిజర్వు బ్యాంకుతో సంప్రదించి, కరెంట్‌ ఖాతా లావాదేవీల మీద తగిన ఆంక్షలు విధించే అధికారాన్ని కేంద్ర ప్రభుత్వానికి అప్పగించడం జరిగింది. తదనుగుణంగా ప్రభుత్వం, మే 3, 2003న జిఎస్‌ఆర్‌  381(4) మార్చి 30, 2001న  ఎస్‌.ఒ.301(ఇ) ప్రకటనల సవరణలతో, సెప్టెంబర్‌ 13, 2004న సం.జి.ఎస్‌.ఆర్‌ 60కి (ఇ) ప్రకటన రూపంలో చేయడం జరిగింది. ఈ సవరణలో ప్రజా ప్రయోజనం దృష్ట్యా కరెంట్‌ ఖాతా లావాదేవీల మీద కొన్ని ఆంక్షలు విధించడం జరిగింది.

ఈ వివరాలు, బ్యాంకు వెబ్‌సైట్‌లోనూ విదేశీ మారకం శాఖకు చెందిన ప్రాంతీయ కార్యాలయాల్లోనూ అధీకృత డీలర్‌ల దగ్గరను లభిస్తాయి. ఈ ఎఫ్‌ఎ క్యూ ప్రశ్నలన్నిటికీ సులభమైన భాషలో సమాధానాలు ఇవ్వడానికి ప్రయత్నిస్తుంది.

విదేశీమారకం నిర్వహణ చట్టం, 1999 (ఫెమ), జూన్‌1, 2000 నుంచీ అమల్లోకి వచ్చింది. (ఫెరా స్థానంలో) కొత్త చట్టాన్ని  ప్రవేశపెట్టడం అనే, కొన్ని స్వరూపాత్మక  మార్పులను ప్రవేశపెట్టడం జరిగింది. ప్రస్తుతం, విదేశీమారకంలో సంబంధంఉన్న అన్ని లావాదేవీలనూ మూలధన ఖాతా లేదా కరెంట్‌ ఖాతా లావాదేవీలుగా వర్గీకరించడం జరిగింది. భారతదేశం వెలుపల, తన ఆస్తులనుగానీ అప్పులనుగానీ మార్చని రీతిలో నివాసి (resident) చేపట్టిన లావాదేవాలన్ని కరెంట్‌ ఖాతాలావాదేవీలు. ఫెమలోని సెక్షన్‌ 5 ప్రకారం, కేంద్ర ప్రభుత్వం ఆంక్షలు విధించిన లావాదేవీలకు తప్ప ఏదైనా కరెంట్‌ ఖాతా లావాదేవీకి కేంద్ర ప్రభుత్వ ప్రకటన సం.జిఎస్‌ఆర్‌. 381 (ఇ), తేది మే 3, 2000 (ఎప్పటికప్పుడు సవరించినట్లుగా) చూడండి. సదరు ప్రకటన పూర్తి పాఠం అధికారిక గెజెట్‌లో లభిస్తుంది. మిసిలేనియస్‌ రిమిటెన్స్‌లకు సంబంధించిన మా మాస్టర్‌    సర్క్యులర్‌కు అనుబంధంగా కూడా ఇది లభిస్తుంది. దీన్ని మా వెబ్‌సైట్‌  www.mastercirculars.rbi.org.in లోచూడవచ్చు.

ప్రయాణ సంబంధమైన విషయాలకు సంబంధించిన మార్గదర్శక సూత్రాలు

నివాసి(రెసిడెంట్‌)ఎవరు?

• ఫెమ, 1999లోని సెక్షన్‌ 2(వి) ప్రకారం,భారతదేశంలో నివసిస్తూన్న వ్యక్తి అంటే గత ఆర్థిక సంవత్సరంలో నూటెనభై రెండు రోజుల కంటె ఎక్కువగా భారతదేశంలో నివసిస్తున్న వ్యక్తి. అయితే కింది వ్యక్తుల ఈ పరిధిలోకి రారు.
• భారతదేశం వెలుపల ఉపాధి చేపట్టడానికి, లేదా భారతదేశం వెలుపల వ్యాపారం చేయడానికి లేదా వృత్తి చేపట్టడానికి లేదా అనిశ్చిత కాలం పాటు భారతదేశం వెలుపల ఉండటానికి తన ఉద్దేశాన్ని సూచించేటువంటి పరిస్థితులలో ఏదైనా ప్రయోజనంకోసం భారతదేశం విడిచిపోయిన వ్యక్తి లేదా భారతదేశం వెలుపల ఉన్న వ్యక్తి.
• భారతదేశంలో ఉపాధి చేపట్టడానికి, లేదా భారతదేశంలో వ్యాపారం చేయడానికి లేదా వృత్తి చేపట్టడానికి, లేదా అనిశ్చిత కాలం పాటు భారతదేశంలో ఉండటానికి తన ఉద్దేశాన్ని సూచించేటువంటి పరిస్థితులలో మరేదైనా ప్రయోజనం కోసం భారతదేశానికి వచ్చినా, లేదా భారతదేశంలో ఉన్న వ్యక్తి భారతదేశంలో రిజిస్టరయిన లేదా నమోదైనా ఎవరైనా వ్యక్తి లేదా బాడీ కార్పొరేట్‌  భారతదేశం వెలుపల నివసిస్తున్న వ్యక్తి యాజమాన్యంలోని లేదా నియంత్రణలో ఉన్న భారతదేశంలోని కార్యాలయం, శాఖ లేదా ఏజెన్సీ. భారతదేశంలో నివసిస్తున్న వ్యక్తి యాజమాన్యంలోని లేదా నియంత్రణలో ఉన్న భారతదేశం వెలుపల ఉన్న కార్యాలయం, శాఖ లేదా ఏజన్సీ.

విదేశీ మారకాన్ని ఎక్కడి నుంచి కొనాలి?

• విదేశీమారకాన్ని ఏ అధికృత డీలర్‌  దగ్గరైనా కొనవచ్చు. వ్యాపార, ప్రయివేట్‌ సందర్శనాల నిమిత్తం మారకాన్ని విడుదల చేయడానికి అధికృత డీలర్‌లతోపాటు పూర్తి హంగులున్న ద్రవ్యమార్పిడి వ్యవస్థల (మనీ ఛేంజర్స్‌)ని కూడా అనుమతించడం జరిగింది.

అధికృత డీలర్‌ అంటే ఎవరు?

• విదేశీ మారకం లేదా విదేశీ సెక్యూరిటీలతో వ్యవహరించడానికి, ఫెమ 1999, సెక్షన్‌ 10(1) పరిధిలో రిజర్వ్‌బ్యాంకు ప్రత్యేకంగా అధికారం ఇచ్చిన బ్యాంకునే అధికృత డీలర్‌ అంటారు. (ూూూ.ౌ|dశ.ుసగ.n) లో జాబితా ఉంది.

వ్యాపార పర్యటనకోసం ఎంత విదేశీ మారకం లభిస్తుంది?

• నేపాల్‌, భూటాన్‌లకు తప్ప మరే దేశానికైనా వెళ్ళే వ్యాపార పర్యటనకోసం యుఎస్‌డి 25000 వరకు విదేశీ మారకాన్ని అధికృత డీలర్‌ల విడుదల చేస్తారు. అక్కడ ఉండే కాలంతో నిమిత్తం లేకుండా, వ్యాపార నిమిత్తం (నేపాల్‌, భూటాన్‌లకు కాకుండా) విదేశీ ప్రయాణం చేయడానికి యుఎస్‌డి 25000లకు మించిన విదేశీ మారకం విడుదలకు రిజర్వుబ్యాంకు నుంచి పూర్వానుమతి అవసరం. అంతర్జాతీయ సదస్సు, సెమినార్‌ , ప్రత్యేకమైన శిక్షణ, అధ్యయన పర్యటన, అప్రంటిస్‌ శిక్షణ మొదలైనవాటికి హాజరుకావడానికి చేసే సందర్శనైనా వ్యాపార (బిజినెస్‌) సందర్శనలుగా పరిగణిస్తారు. వైద్య చికిత్సకోసం లేదా వైద్య పరీక్షకోసం విదేశాలకు వెళ్లడం కూడా ఈ వర్గంలోకే వస్తుంది.
• యాదృచ్ఛికంగా, నేపాల్‌, భూటాన్‌లకు ఏ రకమైన ప్రయాణానికయినా లేదా నేపాల్‌, భూటాన్‌లలో నివసిస్తున్న వ్యక్తులతో ఏ లావాదేవీకైనా విదేశీ మారకం విడుదలకు అనుమతించడం జరగదు.

భారతదేశం వెలుపల చేసుకునే  వైద్య చికిత్స నిమిత్తం అదనపు విదేశీ మారకం లభిస్తుందా?

• భారతదేశంలోని/విదేశంలోని ఆస్పత్రి/వైద్యుడి నుంచి ఏ రకమైన అంచనాలకోసం పట్టుబట్టకుండా ఆవశ్యక వివరాలకు సంబంధించిన స్వీయ ప్రకటన ప్రాతిపదిక మీద విదేశంలో వైద్య చికిత్సకోసం నివాస భారతీయులకు యుఎస్‌డి 1,00,000 లేదా దానికి సమానమైన మొత్తం వరకు విదేశీ మారకాన్ని ఎందవచ్చు. అయితే అంతకన్నా ఎక్కువ మారకం కావాల్సినపుడు అతని అభ్యర్థనకు మద్దతుగా, భారతదేశం/విదేశంలోని ఆస్పత్రి వైద్యుడి నుంచి అంచనాలు కావాలి. ఈ మారకం చికిత్స కోసం మరియు పైన పేరా గ్రాఫ్‌ 1లో పేర్కొన్న మొత్తానికి అదనంగాను లభిస్తుంది.

భారతదేశం వెలుపల చదవులకోసం ఎంత విదేశీమారకం లభిస్తుంది?

• చదువులకోసం విదేశాలకు వెళుతున్న విద్యార్థులను ప్రవాస భారతీయులు (ఎన్‌ఆర్‌ఐలు)గా పరిగణిస్తారు. ఫెమ పరిధిలో ఎన్‌ఆర్‌ఐలకు అందుబాటులో ఉండే ఎన్‌ఆర్‌ఐ సదుపాయాలకు వీరు కూడా అర్హులై ఉంటారు. అంతేకాకుండా వారి చదవుల నిమిత్తమైన రిమిటెన్స్‌లు కూడా కలిసిన, పోషణ నిమిత్తం స్వీయ ప్రకటన మీద భారతదేశంలోని సన్నిహిత బంధువుల నుంచి  యుఎస్‌డి 1,00,000 ఎందవచ్చు. విద్యార్థులు ఉపయోగించుకొనే విదేశీ, ఇతర ఋణాలు కూడా కొనసాగడానికి అనుమతించడం జరుగుతుంది. విద్యార్థుల విద్యావిషయక వ్యాసంగాలకు సంబంధించి, ప్రస్తుతం వారికి అమలులో ఉన్న రెమిటెన్స్‌ సదుపాయాలలో తగ్గింపు ఏమీలేదు.

భారతదేశం వెలుపల గల దేశానికి ప్రయివేట్‌ సందర్శనల మీద విదేశంలో ప్రయాణిస్తున్నప్పుడు ఎవరైనా ఎంత విదేశీమారకాన్ని కొనుగోలు చేయవచ్చు?

• విదేశాలకూ ప్రైవేట్‌ సందర్శనల సందర్భాల్లో అంటే పర్యటన నిమిత్తం వెళ్లడం వంటి సందర్బాల్లో, ఏ కాలెండర్‌  సంవత్సరంలో అయినా యు ఎస్‌డి 10,000 వరకు విదేశీ మారకాన్ని అధికృత డీలర్‌ నుంచి ఎందవచ్చు. అయితే, ఒక కాలెండర్‌ సంవత్సరంలో తీసుకున్న మొత్తం విదేశీమారకం నిర్ణయించిన యుఎస్‌డి 10,000 గరిష్ట పరిమితికి మించకూడదు. (ఈ సదుపాయాన్ని ఇది వరకు బి.టి.క్యూ లేదా ఎఫ్‌.టి.ఎస్‌. అనేవారు). ఉపాధి లేదా ప్రవాసం లేదా చదువులతో సహా ఏ ప్రయోజనంకోసం అయినా విదేశీ ప్రయాణం కోసం విదేశీమారకంతోపాటు ఒక వ్యక్తి ఈ యుఎన్‌డి 10,000 పరిమితిని ఉపయోగించుకో వచ్చు. అయితే, ఏ ప్రయోజనం కోసమైనా నేపాల్‌, భూటాన్‌ల సందర్శనకు విదేశీ మారకం లభించదు.

ఉపాధికోసం విదేశానికి వెళుతున్న వ్యక్తికి ఎంత విదేశీమారకం లభిస్తుంది?

• ఉపాధి కోసం విదేశానికి వెళుతున్న వ్యక్తి, స్వీయ ప్రకటన ప్రాతిపదికమీద, భారతదేశంలోని ఎవరయినా అధికృత డీలర్‌ నుంచి యుఎన్‌డి 1,00,000 వరకు విదేశీ మారకాన్ని తీసుకోవచ్చు.

వలస మీద విదేశానికి పోతున్న వ్యక్తికి ఎంత విదేశీమారకం లభిస్తుంది?

• వలస మీద విదేశానికి వెళుతున్న వ్యక్తి  భారతదేశంలోని అధికృత డీలర్‌  నుంచి స్వీయ ప్రకటన ప్రాతిపదిక ఎంత యుఎస్‌డి 1,00,000  విదేశీ మారకాన్ని తీసుకోవచ్చు. ఈ మొత్తం, వలస పోతున్న దేశంలో ఎదురయ్యే ఖర్చులకు మాత్రమే. వలసకు అర్హత సాధించడానికి లేదా ఆర్జన పాయింట్లను లేదా క్రెడిట్‌లకు భారతదేశం వెలుపల విదేశీమారకం మొత్తాన్ని ఏమీ రెమిట్‌ చేయడం జరగదు. అలాంటి రెమిటెన్స్‌ అన్నిటికీ రిజర్వ్‌బ్యాంకు పూర్వానుమతి అవసరం.

రిజర్వ్‌బ్యాంకు నుంచి లేదా భారత ప్రభుత్వం నుంచి పూర్వామోదం అవసరమయ్యే ఏదయినా సందర్శన వర్గం ఉందా?

• విదేశంలో సాంస్కృతిక పర్యటనలు చేయాలనుకొనే నాట్యబృందాలు, కళాకారులు మొదలైనవారు, భారత ప్రభుత్వంలోని మానవ వనరుల వికాస మంత్రిత్వ శాఖ నుంచి పూర్వామోదం పొందాలి.

విదేశంలో ప్రయాణం చేయడానికి విదేశీమారకం కొనుగోలుచేసేటప్పుడు విదేశీకరెన్సీ నోట్లలో ఎంత విదేశీ మారకాన్ని కొనుగోలు చేయవచ్చు?

• యుఎస్‌డి 2000 వరకు మాత్రమే విదేశీ కరెన్సీ నోట్లను/ నాణేలను కొనుగోలు చేయడానికి ప్రయాణికులను అనుమతించడం జరిగింది. మిగిలిన మొత్తాన్ని ట్రావెలర్స్‌ చెక్కు లేదా బ్యాంకర్స్‌ డ్రాఫ్ట్‌ రూపంలో తీసుకోవలసి ఉంటుంది. ఇందుకు మినహాయింపులు (ఎ) ఇరాక్‌కూ లిబియాకు వెళ్లే ప్రయాణికులు, యుఎస్‌డి 5000 లేదా తత్సమానమైన దానికి మించకుండా విదేశీ కరెన్సీ నోట్ల నాణల  రూపంలో విదేశీ  మారకం తీసుకోవచ్చు. (బి) ఇరాన్‌ ఇస్లామిక్‌ రిపబ్లిక్‌కూ రష్యన్‌ ఫెడరేషన్‌తోపాటు ఇతర స్వతంత్ర రాజ్యాల కమన్వెల్త్‌ రిపబ్లిక్‌లకు వెళ్లే ప్రయాణికులు, విదేశీ కరెన్సీ నోట్లే, లేదా నాణల రూపంలో  విడుదలయిన మొత్తం విదేశీ మారకాన్ని తీసుకోవచ్చు.

విదేశంలో చదవుల కోసం వెళ్లే వ్యక్తులకు కూడా ఇవే నియమాల వర్తిస్తాయా?

• విదేశంలో చదవుల నిమత్తం, పోషణ ఖర్చులకవసరమైన విదేశీ మారకాన్ని (1) యుఎస్‌  2000 వరకు కరెన్సీనోట్లు (2) మిగిలిన మొత్తాన్ని విదేశంలో చెల్లించదగిన ట్రావెలర్స్‌ చెక్కులు లేదా బ్యాంకు డ్రాఫ్ట్‌ రూపంలో విడుదల చేయడం జరుగుతుంది.

విదేశంలో ప్రయాణం చేయడానికి ఎవరయినా ఎంత విదేశీ మారకాన్ని ముందుగా కొనుగోలు చేయవచ్చు?

• ఏ ప్రయోజనం కోసం తీసుకున్న విదేశీమారకాన్ని అయినా, కొనుగోలుచేసిన 60 రోజుల లోపల ఉపయోగించవలసి ఉంటుంది. 60 రోజుల లోపల విదేశీ మారకాన్ని ఉపయోగించడం సాధ్యంకాకపోతే, కొన్ని అధికృత డీలర్‌కు తిరిగి అప్పగించవలసి ఉంటుంది.

విదేశీ ప్రయాణంకోసం కొనుగోలు చేస్తున్న విదేశీ మారకాన్ని పూర్తిగా తత్సమానమైన రూపాయలలో చెల్లించవచ్చా?

• విదేశీ ప్రయాణం కోసం విదేశీమారకాన్ని రూ. 50,000 వరకు నగదు రూపంలో రూపాయలు చెల్లించి బ్యాంకుల నుంచి కొనుగోలు చేయవలసి ఉంటుంది. అయితే, రూ. 50,000లకు మించినట్లయితే మొత్తం చెల్లింపుని క్రాస్డ్‌ చెక్కు/బాంకర్స్‌ చెక్కు/పే ఆర్డర్‌/ డిమాండ్‌ డ్రాఫ్ట్‌ ద్వారా మాత్రమే చెల్లించవలసి ఉంటుంది.

భారతదేశానికి తిరిగివచ్చిన ప్రయాణికుడు, విదేశీమారకాన్ని తిరిగి అప్పగించడానికి ఏదైనా కాలపరిమితి ఉందా?

• విదేశీ పర్యటన నుంచి తిరిగివచ్చిన మీదట ప్రయాణికులు, ఖర్చుకాకుండా మిగిలి ఉన్న విదేశీ మారకాన్ని తిరిగి అప్పగించాలి. కరెన్సీ నోట్లరూపంలో ఉన్న విదేశీ మారకాన్ని తిరిగి వచ్చిన 90 రోజుల లోపల, ట్రావెలర్స్‌ చెక్కులరూపంలో ఉన్న విదేశీమారకాన్ని 180 రోజుల లోపల తిరిగి  అప్పగించాలి. అయితే భవిష్యత్‌ వినియోగంకోసం లేదా ఏ పరిమితీలేని తమ ఆర్‌ఎఫ్‌సి (దేశీయ) ఖాతాకు జమచేయడంకోసం విదేశీ కరెన్సీ నోట్లు లేదా ట్రావెలర్స్‌ చెక్కుల రూపంలో యుఎస్‌ శ్రీ 2000 వరకు విదేశీ మారకాన్ని ఉంచుకొనే స్వేచ్ఛ వారికి ఉంటుంది.

భారతదేశానికి తిరిగి వచ్చినమీదట ఎవరైనా విదేశీ మారకాన్ని తన దగ్గర ఉంచుకోవచ్చా?

యుఎస్‌డి 2000 లేదా తత్సమానమైన మొత్తం వరకు విదేశీ కరెన్సీ దగ్గర ఉంచుకోవడానికి లేదా పరిమితిలేకుండా వారి ఆర్‌ఎఫ్‌సి (దేశీయ) ఖాతాలో క్రెడిట్‌ చేసుకోవడానికి నివాసులను అనుమతించడమైంది. అయితే ఆ విదేశీ కరెన్సీని

• భారతదేశంలోని ఏదైనా వ్యాపారం నుంచి గాని ఏదైనా చేయడం నుంచి గానీ కాకుండా విదేశీ సందర్శనలో చేసిన సేవలకు చెల్లింపుగా తాను ఆర్జించి ఉండాలి. లేదా
• భారతదేశంలో నివసించని, భారతదేశ సందర్శనలో ఉన్న ఎవరైనా వ్యక్తి నుంచి ఏదైనా న్యాయ సమ్మతమైన పరిష్కారానికి లేదా అందించిన సేవలకుగానూ గౌరవ పారితోషికంగా లేదా బహుమతిగా సంపాదించి ఉండాలి. లేదా
• భారతదేశం వెలుపల ఏదయినా స్థల సందర్శన సందర్భంలో గౌరవ పారితోషికంగా లేదా బహుమతిగా సంపాదించి ఉండాలి; లేదా
• విదేశీ ప్రయాణానికి అధికృత వ్యక్తి నుంచి సంపాదించడంతోపాటు, దానికి సంబంధించి ఖర్చుకాని మొత్తమై ఉండాలి.

అధికృత డీలర్‌కు విదేశీ నాణలను కూడా స్వాధీనం చేయాలా?

• విదేశీ నాణలను ఉంచుకొనే విషయంలో నివాసులమీద ఎలాంటి ఆంక్షా లేదు.

భారతదేశం వెలుపల నివసిస్తున్న వ్యక్తికి బహుమతిగా విరాళంగా ఎంత విదేశీ మారకాన్ని పంపవచ్చు?

• భారతదేశంలో నివసిస్తున్న ఏ వ్యక్తి అయినా, భారతదేశం వెలుపల నివసిస్తున్న ఒక వ్యక్తికి బహుమతిగా (ఒక కాలెండర్‌ సంవత్సరంలో యుఎస్‌ డాలర్లు 5000 వరకు పంపవచ్చు) లేదా భారతదేశం వెలుపల ఉన్న చారిటబుల్‌/ విద్య, మత, సాంస్కృతిక సంస్థకు విరాళంగా పరిమితినిమించిన రెమిటెన్స్‌లకు రిజర్వుబ్యాంకు నుంచి పూర్వానుమతి అవసరం.

విదేశీ మారకం లావాదేవీలు జరపడానికి అంతర్జాతీయ క్రెడిట్‌ కార్డును ఉపయోగించడానికి అనుమతిస్తారా?

• విదేశీ జర్నల్స్‌కు చందా, ఇంటెర్నెట్‌ చందా వంటి వ్యక్తిగత చెల్లింపులు చేయడానికే వివిధ ప్రయోజనాలకు సంబంధించి విదేశీ ప్రయాణం చేయడానికీ అంతర్జాతీయ క్రెడిట్‌కార్డులు (ఐసిసిలు) ఎటిఎమ్‌ల) డెబిట్‌ కార్డులు వినియోగించుకోవచ్చు. అంతర్జాతీయ క్రెడిట్‌ కార్డుల మీద విదేశీమారకానికి సంబంధించి మీక గల హక్కు కార్డు జారీచేసే సంస్థ నిర్ణయించిన కార్డు పరిమితి మేరకే ఉంటుంది. అంతర్జాతీయ క్రెడిట్‌ కార్డులతో మీరు (1) ఖర్చులు భరించగలరు/ విదేశంలో ఉన్నప్పుడు కొనుగోలు చేయగలరు. (2) భారతదేశంలో ఇంటర్నెట్‌ ద్వారా పుస్తకాలు, ఇతర వస్తువులు కొనుగోలు చేయడానికి విదేశీ మారకంలో చెల్లింపులు చేయగలరు. భారతదేశంలోని బ్యాంకులో లేదా విదేశాలలోని బ్యాంకులో మీకు విదేశీ కరెన్సీ ఖాతా ఉన్నట్లయితే విదేశీ బ్యాంకుల నుంచి, ప్రముఖ ఏజెన్సీల నుంచి మీరు ఐసిసిలు ఎందవచ్చు.
• నేపాల్‌, భూటాన్‌లలో విదేశీమారకంలో చెల్లింపు చేయడానికి ఈ సాధనాల వినియోగాన్ని అనుమతించరు.

భారతదేశానికి వస్తున్నప్పుడు, ఎంత భారతీయ కరెన్సీని తీసుకురావచ్చు?

విదేశం నుంచి భారతదేశానికి వస్తున్న వ్యక్తి, కింద ఇచ్చిన పరిమితులకు లోబడి భారతీయ కరెన్సీనోట్లను తనతో పాటు తీసుకురావచ్చు.

• నేపాల్‌ లేదా భూటాన్‌లు తప్ప మరే దేశం నుంచి అయినా రూ. 5000 వరకు
• నేపాల్‌ లేదా భూటాన్‌ నుండి రూ. 100 మించకుండా డినామినేషన్‌లో ఏ మొత్తమైనా

విదేశానికి వెడుతున్నప్పుడు ఒక వ్యక్తి నగదుగా ఎంత విదేశీ మారకాన్ని తీసుకుపోవచ్చు?

• నియమావళి ప్రకారం అధికృత డీలర్‌నుంచి లేదా ద్రవ్యమార్పడి వ్యక్తి (మనీ ఎక్స్‌ఛేంజర్‌ వ్యక్తి నుంచి  కొనుగోలు చేసిన విదేశీమారకాన్ని తీసుకొనే హక్కు, స్వేచ్ఛ నివాసులకు ఉంటుంది. అయితే, యుఎస్‌డి 2000 లేదా తత్సమానమైన మొత్తంలో మాత్రమే కరెన్సీ నోట్ల/నాణల రూపంలో విదేశీమారకాన్ని తీసుకుపోవడానికి వారిని అనుమతిస్తారు. మిగిలిన మొత్తాన్ని ట్రావెలర్స్‌ చెక్కులేదా బాంకర్స్‌ డ్రాఫ్ట్‌ రూపంలో తీసుకుపోవలసి ఉంటుంది ( ఈ సందర్భంలో దయచేసి అంశం 11 చూడండి).

భారతదేశానికి వస్తున్నప్పుడు ఎంత విదేశీమారకాన్ని తీసుకురావచ్చు?

• విదేశం నుంచి, భారతదేశానికి వస్తున్న వ్యక్తి, ఎలాంటి పరిమితి లేకుండా తనతోపాటు విదేశీమారకాన్ని తీసుకురావచ్చు. అయితే, అలా తీసుకొచ్చిన కరెన్సీ నోట్లు బ్యాంకు నోట్లు లేదా ట్రావెలర్స్‌ చెక్కుల రూపంలోని విదేశీమారకం సమిష్టివిలువ యుఎస్‌డి 10,000 లకు  మించినట్లయితే లేదా తత్సమానమైన మొత్తం లేదా విదేశీ కరెన్సీ విలువ యుఎస్‌డి 5000లకు లేదా తత్సమానమైన మొత్తానికి మించినట్లయితే, భారతదేశానికి వచ్చినమీదట కరెన్సీ ప్రకటన ఫారం (సిడిఎఫ్‌)లో విమానాశ్రయంలోనే కస్టమ్స్‌ అధికారులకు ప్రకటించాలి.

భారతదేశం నుంచి బయటికి ఏదైనా బహుమతి పార్శిల్‌ను పంపుతున్నప్పుడు పూర్తి ఎగుమతి విధానాన్ని పాటించాలా?

• భారతదేశంలో నివసిస్తున్న వ్యక్తి రూ. 5,00,000లకు మించని విలువగల బహుమతి వస్తువును దేన్నయినా పంపవచ్చు (ఎగుమతి చేయవచ్చు). అయితే, ఆ వస్తువు ఎగుమతిని విదేశీ వర్తక విధానం పరిధిలో నిషేధించి ఉండకూడదు.

విదేశానికి వెళ్తున్న ఒక వ్యక్తి ఎంత విలువ గల ఆభరణాలను తీసుకుపోవచ్చు?

• భారతదేశం నుంచి బయటికి వ్యక్తిగత ఆభరణాలను తీసుకుపోవడం, భారత ప్రభుత్వం విదేశీ వర్తక విధానం క్రింద రూఎందించిన బ్యాగేజి నియమాలకు లోబడి ఉంటుంది. ఈ సందర్భంగా రిజర్వుబ్యాంకు అనుమతి అవసరం లేదు.

ఒక నివాసి, ప్రవాసికి స్థానిక అతిథ్యాన్ని ఇవ్వవచ్చా?

• భారతదేశంలో నివసిస్తున్న వ్యక్తికి, భారతదేశ సందర్శనకు వచ్చిన భారతదేశం వెలుపల నివసిస్తున్న వ్యక్తికి భారతదేశంలో భోజనం, వసతి, తత్సంబంధిత  సేవలు లేదా భారతదేశంలో రాకపోకలకు అయ్యే ఖర్చులను భరించే నిమిత్తం భారతీయ రూపాయలలో ఎంతైనా చెల్లించే స్వేచ్ఛ ఉంటుంది.

భారతదేశాన్ని స్పృశించని తమ ప్రయాణం కోసం నివాసులు, భారతదేశంలో విమాన ప్రయాణ టికెట్లు కొనవచ్చా?

• నివాసులు, ఏదైనా మూడో దేశ సందర్శన నిమత్తం, భారతదేశంలో తమ టికెట్లను బుక్‌ చేసుకోవచ్చు. ఉదాహరణకు నివాసులు, భారతదేశంలోని దేశీయ/విదేశీ ఎయిర్‌లైన్స్‌ ద్వారా లండన్‌ నుంచి న్యూయార్క్‌కు తమ టికెట్లు బుక్‌ చేసుకోవచ్చు.

నివాసి, భారతదేశం లో విదేశీ కరెన్సీ ది నామినేటెడ్‌ ఖాతా తెరవవచ్చా?

భారతదేశంలో నివసిస్తున్న వ్యక్తులను, క్రింద పేర్కొన్న రెండు పథకాల క్రింద భారతదేశంలో విదేశీ కరెన్సీ ఖాతాలకు నిర్వహించడానికి అనుమతించడమైంది.

ఇఇఎఫ్‌సి ఖాతాలు

• విదేశాల నుంచి వచ్చే విదేశీ కరెన్సీ రెమిటెన్స్‌లలో 50 శాతం వరకు నివాసులు భారతదేశంలోని అధికృత డీలర్ల దగ్గర విదేశీ కరెన్సీ ఖాతాలో అంటే ఇఇఎఫ్‌సి ఖాతాలో ఉంచుకోవచ్చు. ఇఇఎఫ్‌సి ఖాతాలో ఉంచిన నిధులను కరెంట్‌ ఖాతా లావాదేవీల కోసం వినియోగించవలసి ఉంటుంది. ఎప్పటికప్పుడు భారతీయ రిజర్వుబ్యాంకు జారీ చేసే నియమాలు/ నిబంధనాలు/ ప్రకటనలు/ ఆ దేశాలలో పేర్కొనే ఆమోదిత మూలమైన ఖాతా లావాదేవీలు కోసం కూడా వినియోగించుకోవచ్చు.

ఆర్‌ ఎఫ్‌సి ఖాతా

• తిరిగి వస్తున్న భారతీయులను అంటే ఇదివరకు ప్రవాసులై ప్రస్తుతం శాశ్వతంగా ఉండిపోవడానికి తిరిగి వస్తున్న భారతీయులను, భారతదేశంలో అధికృత డీలర్‌ దగ్గర నివాసి విదేశీ కరెన్సీ (ఆర్‌ఎఫ్‌సి) ఖాతా తెరవడానికి, ఉంచుకోడానికి, నిర్వహించడానికి అనుమతించడమైంది. తిరిగి వచ్చే సమయంలో భారతదేశం వెలుపల ఉన్న ఆస్తులను ఈ ఖాతాలకు జమ చేయవలసి ఉంటుంది. (1ఫెమ 1999, సెక్షన్‌ 6, సబ్‌సెక్షన్‌ 4లో పేర్కొన్న వ్యక్తి నుంచి బహుమతిగా లేదా వారసత్వంగా స్వీకరించిన లేదా సంపాదించిన చట్టంలోని సెక్షన్‌ 9, క్లాజు (సి)లో పేర్కొన్న లేదా అక్కణ్ణించి బహుమతిగా లేదా వారసత్వంగా సంక్రమించిన విదేశీ మారకాన్ని కూడా ఈ ఖాతాకు జమ చేయవచ్చు.
• భారతదేశం వెలుపల పెట్టుబడి మీది ఏదైనా ఆంక్షలతో సహా విదేశీ కరెన్సీ నిల్వల వినియోగానికి సంబంధించిన అన్ని ఆంక్షల నుంచీ ఆర్‌.ఎఫ్‌.సి. ఖాతాలోని నిధులకు స్వేచ్ఛ ఉంటుంది. ఆ ఖాతాకు జమ చేపే విదేశీమారకం కొన్ని నిర్ణీత రకం నిధుల నుంచి / ఖాతాల నుంచి స్వీకరించినట్లయితే ఈ సదుపాయం నివాసులకు కూడా అందుబాటులో ఉంటుంది.

ఆర్‌ ఎఫ్‌సి (దేశీయ) ఖాతా

• భారతదేశంలో నివసిస్తున్న వ్యక్తి, భారతదేశంలో నివసించని ఎవరైనా వ్యక్తి నుంచి, విదేశంలో అందించిన సేవలకు చెల్లింపు, గౌరవ పారితోషికం బహుమతి, న్యాయ సమ్మతమైన  సేవలందించడం లేదా పరిష్కరించడం వంటి వనరులలో దేన్నుంచి అయినా కరెన్సీ నోట్లు, బ్యాంకు నోట్లు, ట్రావెలర్స్‌ చెక్కు రూపంలో ఆర్జించిన విదేశీమారకంతో భారతదేశంలోని అధికృత డీలర్‌  దగ్గర నివాసి విదేశీ కరెన్సీ (దేశీయ) ఖాతా తెరవవచ్చు, ఉంచుకోవచ్చు, నిర్వహించవచ్చు. వస్తువుల ఎగుమతి వల్ల వచ్చిన రాబడులు, సేవలందించినందుకు వచ్చని రాబడులు, రాయల్టీ, గౌరవ పారితోషికం వంటి వాటిద్వారా, కంపెనీ చట్టంలో నిర్వచించినట్లుగా) సన్నిహిత బంధువుల నుంచి స్వీకరించిన బహుమతులు, నివాసులు సాధారణ బ్యాంకింగ్‌ ఛానెళ్ల ద్వారా భారతదేశానికి పంపడం ద్వారా ఆర్జించిన విదేశీ మారకంతో కూడా ఈ ఖాతా తెరవవచ్చు. ఇలాంటి విదేశీమారకాన్ని ఈ ఖాతాకు జమచేయవచ్చు కూడా.

భారతదేశంలో నివసిస్తున్న వ్యక్తికి భారతదేశం వెలుపల ఆస్తులు ఉండవచ్చా?

• విదేశీమారకం నిర్వహణ చట్టం 1999, సెక్షన్‌ (6), సబ్‌సెక్షన్‌ (4) ప్రకారం, భారతదేశంలో నివసిస్తున్న వ్యక్తికి భారతదేశం వెలుపల విదేశీ కరెన్సీ, విదేశీ సెక్యూరిటీ లేదా ఏదయినా స్థిరాస్తిని ఉంచుకోడానికి సంతం చేసుకోడంచే బదిలీ చేయడానికీ లేదా వాటిలో పెట్టుబడి పెట్టడానికీ స్వేచ్ఛ ఉంది. అయితే, ఆ కరెన్సీ, సెక్యూరిటీ,  లేదా ఆస్తిని ఆ వ్యక్తి భారతదేశం వెలుపల ఉన్నప్పుడు సంపాదించి, లేదా సంతం చేసుకొని ఉండాలి లేదా భారతదేశం వెలుపల నివసిస్తున్న వ్యక్తి నుంచి వారసత్వంగా సంక్రమించి ఉండాలి (దయచేసి, కింద చర్చించిన యు ఎన్‌ డి 25,000 సరళీకృత రిమిటెన్స్‌ సదుపాయాల్ని కూడా చూడాలి).

యుఎస్‌డి 25,000 సరళీకృత రెమిటెన్స్‌ పథకం

యు ఎస్‌డి 25,000 సరళీకృత రెమిటెన్స్‌ పథకం అంటే ఏమిటి?

• స్థానీయ వ్యక్తులందరికీ విస్తరించిన కొత్త సదుపాయాలే ఈ పథకం. దీని కింద, ఏదైనా అనుమతించదగిన కరెంట్‌ లేదా మూలధన ఖాతా లావాదేవీకి లేదా రెంటి మేళనానికీ ఒక కాలెండర్‌  సంవత్సరంలో యుఎస్‌డి 25,000 వరకు వారు రెమిట్‌ చేయవచ్చు.

ఈ సరళీకృత రెమిటెన్స్‌ సదుపాయాన్ని వినియోగించుకోడానికి ఎవరు అర్హులు?

• స్థానీయ వ్యక్తులు, కాలెండర్‌ సంవత్సరంలో ఒకసారి ఈ పథకం కింద రెమిటెన్స్‌ సదుపాయాన్ని వినియోగించుకోవచ్చు.

ఈ సరళీకృత రెమిటెన్స్‌ ఎన్నసార్లు చేయవచ్చు?

• నివాస భారతీయులు ఈ సదుపాయాన్ని సంవత్సరానికి ఒకసారి ఉపయోగించుకోవచ్చు.

ఈ పథకం కింద రెమిటెన్స్‌ చేసుకోడానికి అనువైన పనులు ఏవి?

• ఏదయినా అనుమతించదగిన కరెంట్‌ లేదా మూలధన ఖాతా లావాదేవీ లేదా రెండింటి కలయికకు రెమిటెన్స్‌లు చేసుకోడానికి ఈ సదుపాయం అందుబాటులో ఉంటుంది. విదేశీమారకం నియంత్రణ (కరెంట్‌ ఖాతా లావాదేవీలు) నియమావళి 2000 ప్రత్యేకంగా నిషేధించిన (షడ్యూల్‌ 1) లేదా భారత ప్రభుత్వం క్రమబద్ధం చేసిన (షెడ్యూల్‌ 11) పనుల ప్రయోజనాల కోసం ఇది అందుబాటులో ఉండదు.

విదేశంలో స్థిరాస్తిని, ఇతర ఆస్తులను సంపాదించుకోడానికి నివాసులు ఈ సదుపాయాన్ని ఉపయోగించుకోవచ్చా?

• ఉపయోగించుకోవచ్చు. భారతీయ రిజర్వు బ్యాంకు ముందస్తు ఆమోదం లేకుండా, భారతదేశం వెలుపల స్థిరాస్తి, వాటాలు లేదా మరేదయినా ఆస్తులు సంపాదించుకోడానికి, ఉంచుకోడానికి ఈ పథకం కింద వ్యక్తులకు స్వేచ్ఛ ఉంది.

ఈ పథకం కింద రెమిటెన్స్‌ చేయడానికి వ్యక్తులు, విదేశంలో విదేశీ కరెన్సీ ఖాతా తెరవవచ్చా?

• తెరవవచ్చు. ఆర్‌బిఐ ముందస్తు ఆమోదం లేకుండా, ఆ పథకం కింద రెమిటెన్స్‌ చేయడానికి భారతదేశం వెలుపల ఉన్న బ్యాంకులో కరెన్సీ ఖాతాలు తెరవడానికే ఉంచుకోడానికే నిర్వహించడానికే వ్యక్తులకు స్వేచ్ఛ ఉంది. ఈ ఖాతాను,  పథకం పరిధికి సంబంధించిన లేదా దానివల్ల తలెత్తే ఏదయినా లావాదేవీని నిర్వహించడానికి ఉపయోగించుకోవలసి ఉంటుంది.

విదేశీ మారకం నియంత్రణ (కరెంట్‌ ఖాతాలావాదేవీలు) నియామవళి 2000 షెడ్యూల్‌ 111 పరిధిలోకి వచ్చే ప్రయివేట్‌/ వ్యాపార పర్యటన, బహుమతి, విరాళం, చదువులు, వైద్య చికిత్స మొదలైన అంశాలకు సంబంధించి ప్రస్తుతం ఉన్న సదుపాయాల మీద ఈ పథకం ప్రభావం ఏమిటి?

• ఈ పథకం కింద ఉన్న ఈ సదుపాయం, విదేశీ మారకం నియంత్రణ (కరెంట్‌ ఖాతా లావాదేవీలు) నియమావళి 2000 పరిధిలో ఇప్పటికే అందుబాటులో ఉన్న సదుపాయాలకు అదనం.

ఈ పథకం కింద ఒక వ్యక్తి ఏ దేశానికైనా రెమిటెన్స్‌ పంపగలడా?

• భూటాన్‌, నేపాల్‌, మారిషస్‌ లేదా పాకిస్థాన్‌ దేశాలకు ప్రత్యక్షంగాగానీ పరోక్షంగా గానీ రెమిటెన్స్‌ చేయకూడదు. ఎప్పటికప్పుడు, “సహాయ నిరాకరణ దేశాలు లేదా భూభాగాలు’గా ఆర్థిక కార్యాచరణ దళం (ఎఫ్‌.ఎ.టి.ఎఫ్‌, గుర్తించిన దేశాలకు ప్రత్యక్షంగాగానీ పరోక్షంగాగానీ రెమిటెన్స్‌ చేయకూడదు. అలాంటి దేశాల భూభాగాల ప్రస్తుత జాబితా కోసం దయచేసి www.fatf-gafi.org చూడండి.
• అంతేకాకుండా, ఎప్పటికప్పుడు ఆర్‌.బి.ఐ. బ్యాంకులకు సూచించిన రీతి ప్రమాదకారి అని లేదా తీవ్రవాద చర్యలకు పాల్పడేవారని గుర్తించిన వ్యక్తులకు, సంస్థలకు ఈ సదుపాయాల కింద రెమిటెన్స్‌ చేయకూడదు.

రెమిటర్స్‌ పాటించవలసిన అంశాలు ఏమిటి?

• ఈ పథకం కింద అన్ని రెమిటెన్స్‌లను చేసే ఎడి త్రూ శాఖను వ్యక్తి డిజిగ్నేట్‌ చేయాలి. రెమిటెన్స్‌ ప్రయోజనానికి సంబంధించి, నిర్ణీత ఫార్మాట్‌ దరఖాస్తు ప్రకటనను సమర్పించాలి. తనకు సంబంధించిన నిధులను పథకం పరిధిలో నిషేధించిన లేదా క్రమబద్ధంచేసిన ప్రయోజనాలకు వాడటం జరగదని ప్రకటించాలి.

యుఎస్‌డి 25,000 పెట్టుబడి, ఒక సంవత్సరంలోపల విలువరూపంలో పెరిగితే లాభాలను బుక్‌ చేసుకొని, తిరిగి విదేశంలోనే పెట్టుబడి పెట్టవచ్చా?

• విదేశాలలో లాభాన్ని లేదా నష్టాన్ని బుక్‌చేసుకొని, తిరిగి విదేశంలో పెట్టుబడి పెట్టడానికి పెట్టుబడిదారుడు స్వేచ్ఛ ఉంది. విదేశానికి పంపిన నిధులను తిరిగి స్వదేశానికి పంపే బాధ్యత అతనికి లేదు.

కాలెండర్‌ సంవత్సరంలో పంపిన మొత్తాన్ని తిరిగి స్వదేశానికి పంపిన వ్యక్తి, మళ్లీ ఒకసారి సదుపాయాల్ని ఉపయోగించుకోవచ్చు?

• ఒక కాలెండర్‌ సంవత్సరంలో యుఎస్‌డి 25,000 వరకు ఒకసారి రెమిటెన్స్‌ చేసిన తరవాత, పెట్టుబడులు వచ్చిన వసూళ్లను దేశంలోకి తీసుకువచ్చినప్పటికీ ఈ మార్గంలో తదుపరి రెమిటెన్స్‌లు చేయడానికి అతనికి అర్హత ఉండదు.

రెమిటెన్స్‌లను యుఎస్‌ డాలర్‌లలోనే చేయాలా?

• రెమిటెన్స్‌లు ఏ కరెన్సీలో అయినా కాలెండర్‌  సంవత్సరంలో యుఎస్‌డి 25,000 సమానం ఉండాలి.

గత సంవత్సరం నివాస పెట్టుబడిదారులు, లిస్టెడ్‌ భారతీయ సంస్థలో కనీసం 10శాతం ఉన్న విదేశీ లిస్టెడ్‌ సంస్థల ఈక్విటీలలో పెట్టుబడికి అర్హులు. ఈ నిబంధన ఇప్పటికీ వర్తిస్తుందా?

• లిస్టెడ్‌ భారతీయ సంస్థలో కనీసం 10శాతం ఉన్న విదేశీ లిస్టెడ్‌ సంస్థల ఈక్విటీలలో పెట్టుబడిదారులు, పెట్టుబడి పెట్టాలనే నిబంధననను 2003, జనవరి 13 నాటి మన ఎ.పి. (డిఐఆర్‌  సిరీస్‌) సర్క్యులర్‌ సం.66 ప్రకారం విధించడం జరిగింది. ఇది, అదనపు సదుపాయంగా కొనసాగుతూ ఉంది. ప్రస్తుత సరళీకృత రెమిటెన్స్‌ పథకం కింద, అలాంటి నిబంధనను విధించలేదు.

పథకం పరిధిలో ప్రత్యేక పథకాలు, రక్షణ ఇవ్వజూపుతున్న ఆర్థకపరమైన మధ్యవర్తులకు మార్గదర్శక సూత్రాలు

క్లయింట్లకు అందుబాటులో ఉన్న విదేశీ పెట్టుబడులు పెట్టడానికి మధ్యవర్తులు ప్రత్యేకమైన ఆమోదం తీసుకోవలసి ఉంటుందా?

• భారతదేశంలో నిర్వహణాపరమైన ఉనికి లేనివాటితో సహా బ్యాంకులు, తమ విదేశీ శాఖలకు డిపాజిట్లను అందించడానికి లేదా విదేశీ మ్యూచువల్‌ ఫండ్స్‌కు లేదా మరేదయినా ఇతర విదేశీ ఆర్థిక సేవల కంపెనీకి ఏజెంట్లుగా వ్యవహరించడానికి రిజర్వ్‌బ్యాంకు నుంచి ముందస్తు ఆమోదం తీసుకోవలసి ఉంటుంది.

ఒక వ్యక్తి పెట్టుబడి పెట్టే ఋణం లేదా ఈక్విటీ పత్రాల రకం? నాణ్యతకు సంబంధించి ఏవైనా ఆంక్షలున్నాయా?

• ఒక వ్యక్తి పెట్టే పెట్టుబడికి సంబంధించిన నాణ్యత మీద యు ఎస్‌డి 25,000 సరళీకృత రెమిటెన్స్‌ పథకంలో ఎలాంటి రేటింగ్‌ను గానీ మార్గదర్శక సూత్రాలను గానీ నిర్ణయించలేదు. అయితే, అతను/ ఆమె పెట్టుబడి పెట్టాలనుకొంటున్న పెట్టుబడులకు సంబంధించి నిర్ణయం తీసుకొనేటప్పుడు తగిన వివేకం చూపాలని భావించడం జరుగుతుంది.

విదేశీశాఖకు చెందిన దేశంలోని స్థానిక చట్టం ప్రకారం అనుమతించినట్లయితే, మైనర్‌  వ్యక్తులు, విదేశీ కరెన్సీ ఖాతాలను తెరవడానికీ, నిర్వహించడానికీ ఉంచుకోడానికీ అనుమతించడం జరుగుతుందా?

• మైనర్‌ తరపున రెమిటెన్స్‌ జరిగినట్లయితే, ప్రకటన అమలుకు సంబంధించి పరిష్కృత న్యాయపరమైన స్థితి మీద ఆధారపడి బ్యాంకులు, అవసరమైన చర్యలు తీసుకోవచ్చు.

అలాంటి డిపాజిట్ల పూచీ మీద, భారతీయ రూపాయలలో లేదా విదేశీమారకంలో పరపతి సదుపాయాలు అనుమతియోగ్యంగా ఉంటాయా?

• ఉండవు. డిపాజిట్ల పూచీ మీద పరపతి సదుపాయాన్ని ఈ పథకం ఊహించలేదు.

పథకం కింద, నివాసుల కోసం, భారతదేశంలో బ్యాంకర్‌లు, విదేశీ కరెన్సీ ఖాతాలు తెరవవచ్చా?

• తెరవకూడదు. భారతదేశంలోని బ్యాంకులు, ఈ పథకం కింద, నివాసుల కోసం భారతదేశంలో విదేశీ కరెన్సీ ఖాతాను తెరవకూడదు.

పథకం కింద నివాసులు, విదేశీ కరెన్సీ ఖాతాలు తెరవడంకోసం భారతదేశంలోని ఆఫ్‌ షోర్‌ బ్యాంకింగ్‌ యూనిట్‌ (ఒబియు)ను, భారతదేశం వెలుపలి బ్యాంకు శాఖతో సమానంగా పరిగణించడం జరుగుతుందా?

• జరగదు. పథకం నిమిత్తం, భారతదేశంలోని ఓ.బియు, భారతదేశంలోని విదేశీ బ్యాంకుశాఖతో సమానంగా పరిగణించడం జరగదు.

సాధారణ సమాచారం

• తదుపరి వివరాలకోసం/మార్గదర్శకత్వం కోసం విదేశీ మారకం వ్యవహారాలు నిర్వహించడానికి అధికారం ఇచ్చిన ఏదైనా బ్యాంకును సందర్శించండి లేదా రిజర్వుబ్యాంకు, విదేశీ మారకం విభాగానికి  చెందిన ప్రాంతీయ కార్యాలయాలను సంప్రదించండి.

ఆధారము: భారతీయ రిజర్వు బ్యాంకు