ఈ అధ్యాయంలో డిప్రెషన్ లేక కుంగుబాటు, ఏంగ్డయిటీ లేక ఆందోళనతో ఉండే క్లినికల్ సమస్యలను వర్ణించడం జరిగింది. డిప్రెషన్, ఏంగ్డయిటీ ముఖ్యమైన సాధారణ మానసిక వ్యాధులు. ఆత్మహత్య గురించి ఆలోచనలు, హింసను అనుభవించడం లేక ఆత్మీయుల్ని కోల్పోవడం లాంటి సమస్యల్ని ఎదుర్కోవడం, లేక తాగుడు సమస్య లాంటి ఇతర క్లినికల్ సమస్యలలో కూడా ఉంటాయి. క్రింద ఇచ్చిన జాబితా చికిత్సా ప్రత్యామ్నాయాల సంక్షిప్త, సమగ్ర సమాచారం.
కష్టమైన సందర్భాలు ఎదురయినప్పుడు కొంతమంది డిప్రెషన్కి లోనవడానికి ప్రధాన కారణాల్లో ఒకటి వారు జీవితాన్ని వ్యతిరేక దృక్పథంతో చూడడం. ఆత్మహత్యా ప్రయత్నం చేసిన వ్యక్తిలో ఆ వ్యతిరేక ఆలోచనల్ని గుర్తించి, అదే సందర్భాన్ని సానుకూల దృక్పథంతో చూడడానికి ప్రోత్సహించాలి. వ్యతిరేక ఆలోచనలు, సానుకూల దృక్పథానికి కొన్ని ఉదాహరణలు ఇక్కడ వున్నాయిః ఎవరైనా నేనంటే ఇష్టపడడం లేదంటే దాని అర్ధం నాలో ఏదో లోపం ఉందని - వ్యతిరేక ఆలోచన
నాకు తెలిసిన వాళ్ళల్లో చాలా మందికి నేనంటే ఇష్టం. ఈఒక్క వ్యక్తి నన్ను ఇష్టపడనంత మాత్రాన నాలో లోపం వుందని అర్థం కాదు-సానుకూల ఆలోచన.
నాకు ఎల్లప్పుడూ దుఃఖమే. నా బ్రతుకులో ఏదీ మారదు- వ్య,ఆ.
ఈ భావాలన్నీ తాత్కాలికం. నాకు నలతగా ఉండడం వలన ఈవిధంగా అనిపిస్తూంది. ఆరోగ్య కార్యకర్తతో మాట్లాడడం, మందుల్ని తీసుకోవడం, నా సమస్యల్ని పరిష్కరించుకోవడానికి ప్రయత్నించడం ద్వారా పరిస్థితి మెరుగు పడుతుంది. - సా.ఆ.
ఎవరైనా పరీక్ష తప్పొచ్చు, నేనింకా బాగా కష్టపడి చదివి వచ్చేసారి తప్పకుండా పాసవుతాను-సా.ఆ.
ఒక ఉదాహరణను తీసుకుందాం. ఉద్యోగానికి ఎంపిక కాని వ్యక్తికి ఈ ఆలోచనలు రావచ్చు.
ఈ భావోద్వేగాలన్నీ విచారం వల్ల, డిప్రెషన్ వల్ల వచ్చాయనేది స్పష్టం. ఇదే సందర్భాన్ని చూచే ప్రత్యామ్నాయ మార్గాలు
మానసిక వ్యాధికి, శారీరక బాధలకు గట్టి సంబంధం వుంది. అనేక కారణాల వలన మానసిక వ్యాధులు ఉన్న వ్యక్తులు శారీరక బాధలతో వస్తారు:
- శారీరక వ్యాధి ఖచ్చితంగా ఉండని మీరు అనుకోకపోతే, మరొకరి సలహాకోసం పంపాలి. కొన్ని శారీరక వ్యాధులు అనేక దీర్ఘకాలిక శారీరక బాధల్ని భావోద్వేగపరమైన ప్రభావాల్ని కలగజేస్తాయి. అలాంటి వ్యాధులకు ఉదాహరణలు ఆర్ధయిటిస్, డయాబెటిస్.
- ఒక వ్యక్తి అత్మహత్యా ప్రయత్నంచేస్తే, లేక డిప్రెషన్ లో ఉంటే, మానసిక వైద్య నిపుణుడి దగ్గరకు పంపండి.
- డిప్రెషన్ ఉన్న చాలా మందికి క్లినిక్ లో నయం చెయ్యడం కష్టమైన సాంఘిక, వ్యక్తిగత సమస్యలు ఉంటాయి. అలాంటి వారిని ఇతర నిపుణుల దగ్గరకు పంపండి.
తరువాత ఏమి చెయ్యాలి?
ఒక వారం తరువాత మళ్ళీ సమీక్షించి, నిర్ణీత సమయాల్లో (పదిహేను రోజులకొకసారి) అతనిని చూడండి. ఇలా చెయ్యడం తన జబ్బునెవరూ పట్టించుకోరేమోననే అతని విచారాన్ని తగ్గించడానికి సహాయ పడుతుంది, అతనికి మీ మీద నమ్మకం ఏర్పడడానికి కూడా సహాయ పడుతుంది, ఒకసారి అతను మీతో మాట్లాడడం సౌకర్యంగా వుందని ఎప్పుడైతే అనుకుంటాడో, అప్పుడు ముందు మీకు వెల్లడించ లేకపోయిన భావోద్వేగాల్ని మీతో పంచుకుంటాడు.
అనేక శారీరక బాధలు ఉన్న వ్యక్తికి చికిత్స చేస్తున్నప్పుడు గుర్తుంచుకోవలసిన విషయాలు
- స్పష్టమైన శారీరక కారణం తెలియకుండా అనేక శారీరక బాధలు వుండడం సామాన్య ఆరోగ్య క్లినిక్ లో సాధారణం. అలసట, తల తిరగడం, పీకులు, నెప్పలు, గుండెదడ వీటిలో ఉంటాయి.
- డిప్రెషన్, ఏంగ్జయిటీ, మద్యం వ్యసనం అలాంటి వైద్య పరంగా వివరించలేని బాధలకు ముఖ్యమైన కారణాలు.
- అతనికేమీ లేదని ప్రకటించే ముందు అతనికి మానసిక లేక సాంఘిక సమస్య వుందేమో అలోచించండి.
- అతని బాధలు శారీరక వ్యాధి వలన వస్తున్నాయని అనిపిస్తే సంబంధిత వైద్య నిపుణుడి దగ్గరకు పంపండి. కాని ఇప్పటికే అతనిని చాలా మంది పరీక్షించి అనేక లాబ్ పరీక్షల్ని కూడా చేయించి వుంటే ఇంక మళ్ళీ చూపించి ఉపయోగం లేదు.
- నెప్పిని తగ్గించే మందుల్ని విటమిన్లను, నిద్ర మందుల్ని అనవసరంగా ఇవ్వొద్దు. మానసిక వ్యాధికి చికిత్స అతని బాధలు తగ్గడానికి దోహదం చేస్తుంది.
విచారపడే, భయపడే, భీతిచెందే వ్యక్తులు
భవిష్యత్తులో జరగబోయే అసహ్యకరమైన విషయాలను పదే పదే తలచుకోవడమే విచారం. ఉదాహరణలు డబ్బు సమస్యలు, ఇతరులతో సంబంధాలలో కష్టాలు, పిల్లల భవిష్యత్తు, ఆరోగ్యం గురించి బెంగ. మనమందరం ఏదో ఒక సమయంలో ఏదో ఒకదానికి విచారపడుతూ వుంటాము. కాని ఈ విచారం ఎక్కువ కాలం కొనసాగుతూ వుంటే, వ్యక్తి జీవితంలో వాస్తవంగా జరుగుతున్న దానికంటే చాలా ఎక్కువగా వుంటే, నిత్య జీవితపు కార్యక్రమాలపై చెడు ప్రభావం చూపుతూంటే అది అనారోగ్యకరం.ఎక్కువ విచారం ఒక వ్యాధి, వ్యక్తిని స్పష్టతతో ఆలోచించుకోకుండా, సమస్యల్ని పరిష్కరించుకోకుండా నిరోధిస్తుంది. డిప్రెషన్, ఏంగ్జయిటీ అంత ఎక్కువ విచారానికి ముఖ్యమైన కారణాలు.
మనందరికి బ్రతుకులో విచారాలు వుంటాయి, కాని ఒక వ్యక్తికి ఆ విచారాలకు పరిష్కారం లభించకపోతే ఆమెకు అదే వ్యాధిగా మారుతుంది.
కాని ఆమె సాధ్యమైన పరిష్కారాల గురించి ఆలోచిస్తే , అప్పుడామె తన విచారాల గురించి ఏదో ఒకటి చేసి తన ఆరోగ్యాన్ని మెరుగు పరచుకుంటుంది
భయం, భీతి
మనకు విచారం కలిగినప్పుడు ఏదో అసహ్యకరమైనది జరగబోతుందనే బెదురు పట్టుకుంటుంది. ఇదే భయం. జీవితంలో నేర్చుకోవడానికి ఈ భయం ఒక ముఖ్యమైన అంశం. ఉదాహరణకు, విద్యార్థులకు పరీక్షల్ని తప్పుతామేమోననే భయం ఉంటే వాటి కోసం కష్టపడి చదువుతారు. కాని అటువంటి ఆలోచనలకు ఆధారమే లేనప్పుడు, ఒక వ్యక్తి తను చనిపోతానేమోనని, లేక తన కుటుంబానికి ఏదో పెద్ద ప్రమాదం జరగబోతుందని భయపడుతున్నప్పుడు ఏ విధంగానూ ఆభయం సహాయపడదు, పైగా నష్టం కలిగిస్తుంది.
పేనిక్ ఎటాక్స్ అంటే విపరీతమైన ఆందోళన, భయం. దీని ప్రత్యేకత ఏమిటంటే, ఇది హెచ్చరిక లేకుండా అకస్మాత్తుగా వస్తుంది. దీనితో పాటు గుండె వేగంగా కొట్టుకోవడం, ఊపిరి తీసుకోవడం కష్టమవడం లాంటి చాలా తీవ్రమైన శారీరక లక్షణాలు ఉండి, ఆ వ్యక్తి తను చనిపోత్రానో లేక తనకు పిచ్చెక్కుతుందోనని భీతి చెందుతుంది. చాలా మందికి జీవితంలో ఒకటి, రెండు సార్లు ఇలా జరగొచ్చు. కాని కొన్నిసార్లు అవి చాలా తరచుగా జరగొచ్చు. అవి ఒక క్రమంలో వస్తున్నప్పుడు, ఉదాహరణకు, వారానికి ఒకటి, రెండు సార్లు వస్తూంటే అది సహజం కాదు.
పేనిక్ ఎటాక్
- కొన్నిసార్లు ఒక వ్యక్తి తనకు గుండె దడ వస్తుందేమోనని విచారపడతాడు.
- ఇది విచారాన్ని ఇంకా ఎక్కువ చేస్తుంది.
- అతను తనకు హార్ట్ ఎటాక్ వస్తుందేమోనని అనుకుంటాడు.
- ఇది గుండె దడను ఇంకా ఎక్కువ చేస్తుంది.
- అతను తను చనిపోతానేమోనని భీతి చెందుతాడు.
ప్రత్యేకమైన సందర్భాల గురించి బెదరడం
కొంత మంది అది ప్రమాదకరం కానప్పటికి ఒక ప్రత్యేకమైన సందర్భం గురించి భయపడతారు. ఇలాంటి భయాలు ఉన్న వ్యక్తి భీతిని నివారించడానికి ఆ సందర్భాలు రాకుండా తప్పించుకుంటాడు. ఈభయాల్ని 'ఫోబియాలు' అని అంటారు. చాలామందికి ఏదో ఒక ఫోబియా ఉంటుంది, ఉదా. సాలె పురుగు, పాములు. కాని కొంత మందికి ప్రతి నిత్యం ఉండే సందర్భాలకు కూడా ఇలాంటి ఫోబియాలు ఉంటాయి :
- క్రిక్ర్కిరిసిన ప్రదేశాలు, ఉదా. బస్సులు, మార్కెట్లు.
- బహిరంగ ప్రదేశాలు.
- సాంఘిక సమావేశాల్లో మనుషుల్ని కలవదం లాంటి సాంఘిక సందర్భాలు.
ఈ సందర్భాల గురించి ఆ వ్యక్తికి భయం ఉండి వాటిని నివారించడం ప్రారంభిస్తే, అది అతని జీవితాన్ని చాలా ప్రభావితం చేస్తుంది. ఇందు మూలానే ఈ ఫోబియాలు ఆరోగ్య సమస్యలుగా మారతాయి.
కొంతమందికి ఎందుకు విచారం, పేనిక్ ఎటాక్స్ లేక ఫోబియాలు వస్తాయి?
మనలో కొంతమందికి ఒత్తిడి వలన విచారం కలుగుతుంది. భయానికి, ఏంగ్టయిటీకి దారితీసే బ్రతుకు కష్టాలకు ఉదాహరణలు
- బాంధవ్యాలకు సంబంధించిన సమస్యలు, వివాహ జీవితంలో సంఘర్షణ, తల్లిదండ్రులతో సంఘర్షణ.
- ఆత్మీయుల్ని కోల్పోవడం, ఉదా. మరణం వలన.
- ఉద్యోగాన్ని పోగొట్టుకోవడం.
- శారీరక అనారోగ్యం.
- పనిలో కష్టాలు, డబ్బు సమస్యలు, ఉదా. అప్పలు.
- కుటుంబ సభ్యులకు అనారోగ్యం
గాయాలు, హింస మద్యం, మత్తుమందుల సమస్యలు (నిద్ర మాత్రల లాంటి మందులతో సహ) ఏంగ్జయిటీని, పేనిక్ ని కలగజేస్తాయి. పెద్ద కారణమేమీ లేకుండానే కొంతమంది విచారంలో మునిగి పోతారు. కొంతమందికి బ్రతుకంతా ఒత్తిడితోనూ, బిడియంతోను, గడిచిపోతుంది.
ఈ సమస్యను సంబాళించడమెలా ?
అపరిమితమైన విచారాన్ని అనుభవిస్తున్న వ్యక్తిని అడగవలసిన ప్రశ్నలు
- ఎంతకాలం నుండి మీకిలా వుంది? ఎంత ఎక్కువ కాలం నుండి ఉంటే సమస్య అంత ఎక్కువ తీవ్రమైనది.
- మీకిలాంటి ఉద్వేగాలు ఎలా ప్రారంభమయాయి? ఈ అనారోగ్యాన్ని ప్రేరేపించే ఏవైనా జీవిత సంఘటనలు జరిగాయా అనేది తెలుసుకోండి.
- మీరు నిద్రమాత్రల్ని లేక మద్యాన్ని తీసుకుంటున్నారా? ఒకవేళ తీసుకుంటూంటే మద్యం దుర్వినియోగం గురించి అడగండి.
- మీరు భయం వల్ల ఏవైనా సందర్బాల్ని తప్పించుకుంటున్నారా? అవునయితే ఎలాంటి సందర్భాన్ని? ఇది మీ జీవితం మీద ఎలాంటి ప్రభావాన్ని చూపింది? ఈ ప్రశ్నలు ఫోబియాకు సంబంధించినవి.
- మీ భయం మీకు స్పృహ తప్పుతుందని లేక చనిపోతానని అనిపించేంత ఎక్కువగా ఉందా? అవునయితే, ఎంత తరచుగా? ఈ ప్రశ్నలు పేనికై ఎటాక్స్ కి సంబంధించినవి.
- ఈ మధ్య ఎవరైనా మిమ్మల్ని గాయపరచారా?
- మీ జీవితంలో ఈ మధ్య సమస్యలేమైనా వచ్చాయా? ఉదాహరణకు, మీవైవాహిక జీవితంలో లేక పనిచేసే చోట సమస్యలు? జీవితంలోని కష్టాలకు, విచారాలకు మధ్య సంబంధాన్ని గుర్తించడానికి సమస్యల గురించి సమాచారాన్ని తెలుసుకోవడం ముఖ్యమైన అడుగు.
- మీ నిత్య జీవితంపై మీకు ఆసక్తి పోయిందా? డిప్రెషన్ గురించి ప్రశ్నల్ని అడగండి.
ఇంటర్వ్యూ సమయంలో గమనించ వలసిన విషయాలు
చూపులో కలవరం లేక ఒత్తిడి భయానికి నిదర్శనం. విచారం లేక భావ శూన్యమైన ముఖం డిప్రెషన్ ని సూచిస్తుంది. ఆందేళన ఉన్న కొంత మంది చాలా చంచలంగా, చపలంగా ఉంటారు, ఉదా. నిరంతరం చేతుల్ని కదుపుతూ లేక ఒక సీటు నుండి మరొక సీటుకు మారుతూ ఉండడం.
వెంటనే ఏమి చెయ్యాలి?
- ఆ వ్యక్తికి ఈ క్రింది విషయాల గురించి నమ్మకం కలిగేలా చెప్పండి :
- ఈ లక్షణాలు ఏదో తీవ్రమైన వ్యాధి చిహ్నాలు కావు. కాని పూర్తిగా అతనిని పరీక్షించి, లేబొరేటరీ పరీక్షలు కూడా చేసాకే ఇలా నమ్మకంగా చెప్పడం ముఖ్యం.
- ఈ లక్షణాలు అతను పిచ్చివాడు అవుతున్నాడు అనడానికి చిహ్నాలు కాదు.
- ఈ లక్షణాలు మంత్రవిద్య విద్య దయ్యం ప్రభావం వల్ల కాదు.
- ఈ లక్షణాలకు కారణం విచారమని, ఈ లక్షణాలు మరింత విచారాన్ని కలగజేస్తాయని వివరించండి. ఈ వలయాన్ని ఛెదించడానికి మార్గం ఆమెకు ఈ లక్షణాలు మొదలయినప్పుడు అవి విచారం వలన వస్తున్నాయని తెలియజెయ్యడమే.
- ఆ వ్యక్తికి శ్వాస, ప్రశాంతత వ్యాయామాలు నేర్చండి.
- వైఖరుల్ని ఆలోచనా విధానాన్ని మార్చుకోవడం చికిత్సలో చాలా ముఖ్యమైన భాగం. తన పరిస్థితిని అతను ఎక్కువ సానుకుల దృక్పథంతో చూడడం అవసరం. అలాంటి సానుకూల ఆలోచనలకు ఉదాహరణలు ఇవి
- పేనిక్ ఎటాక్స్ లేక ఫోబియా గురించి ప్రత్యేకమైన సలహానివ్వండి.
పేనిక్ ఎటాక్స్ ఉన్నవ్యక్తికి సలహానివ్వడం
పేనిక్ ఎటాక్స్ గుండె వేగంగా కొట్టుకోవడం వలన వచ్చే తీవ్రమైన ఆందోళన ప్రతిఫలనాలు. వీటితో బాధ పడేవారికి ఈ క్రిందివి నేర్పించాలి.
- భయంగొలిపే ఆలోచన రాగానే లేక శారీరక లక్షణం కనపడగానే ఎటాక్ ప్రారంభమవుతుంది.
- వారు వెంటనే తాము వేగంగా ఊపిరి తీసుకుంటున్నామని గుర్తు చేసుకుని శ్వాసను నియంత్రించుకోవడానికి ప్రయత్నించాలి.
- వారు నెమ్మదిగా, నిలకడగా, క్రమంగా, వివరించినట్లు లయాత్మకంగా ఊపిరి తీసుకోవాలి. ఎటాక్ తగ్గేదాకా ఇలా ఊపిరి తీసుకోవడాన్ని కొనసాగించాలి.
- ఈ లక్షణాలు వేగంగా ఊపిరి తీసుకోవడం వలన వచ్చినవే తప్ప మరే ప్రమాదమూ జరగదని తమకు తాము ధైర్యం చెప్పుకోవాలి.
ఫోబియా ఉన్నవారికి సలహానివ్వడం
ఫోబియాలో కొన్ని ప్రత్యేక సందర్భాలలో ఒక వ్యక్తి కి భయం లేక పేనిక్ ఎటాక్స్ అనుభవంలోకి వచ్చి ఆ సందర్భాలను తప్పించుకునే ప్రయత్నాన్ని మొదలుపెడతాడు.
- ఫోబియాను తగ్గించుకునే మార్గం దానిని ప్రేరేపిస్తున్న సందర్భాలను తప్పించుకోవడం కాక భయం తగ్గేదాకా ఎదుర్కోవడమేనని బోధించండి.
- ఆ సందర్భాలను తప్పించు కోవడానికి ప్రయత్నిస్తే ఫోబియా మరింత ఎక్కువవుతుందని వివరించండి. భయంగొలిపే పరిస్థితిని నిబ్బరంగా ఎదుర్కోవడం ద్వారా ధైర్యాన్ని పెంపొందించుకుని ఫోబియాను తగ్గించుకోవాలని తెలపాలి. భయం వేసినప్పుడు శ్వాస వ్యాయామాలు చెయ్యడం , భయం తాత్కాలికమేనని తనకు తాను ధైర్యం చెప్పుకోవడం ఫోబియాను తగ్గించుకునే మార్గాలని బోధించాలి.
- భయాన్ని కలిగిస్తున్న సందర్భాలను గుర్తించి, తక్కువ భయం గొలిపే వాటినుండి ఎక్కువ భయం గొలిపే భయాల జాబితాను తయారు చేసుకోవాలి.
- ఆ వ్యక్తిని ముందు తక్కువ భయాన్ని కలగజేసే పరిస్థితుల్ని ఎదుర్కొనేలా జేసి, ఎప్పుడయితే ఆ పరిస్థితుల్లో ఆమెకు భయం కలగదో అప్పుడు నెమ్మదిగా, క్రమేపీ మరి కొంచెం ఎక్కువ భయం గొలిపే పరిస్థితుల్ని ఎదుర్కొనేలా చెయ్యాలి. ఉదాహరణకు ఇంట్లోనే తనను తాను బంధించుకున్న వ్యక్తి నడుచుకుంటూ పొరుగు వారింటికి వెళ్ళడం మొదటి అడుగు. భయం పోయే వరకూ రోజూ ఇలా చెయ్యాలి. భయం పోయేవరకు ఎట్టి పరిస్థితుల్లోనూ ఆపగూడదు. ఆ భయం పోయాక తరువాత అడుగు, నడుచుకుంటూ పోస్టాఫీసుకో, గ్రంధాలయానికో వెళ్ళడం. చివరి అడుగు నడుచుకుంటూ మార్కెట్ కు వెళ్ళడం.
మందుల్ని ఎప్పుడు వాడాలి?
రెండు రకాల మందుల్ని వాడొచ్చు, ఏంగ్టయిటీని లేక డిప్రెషన్ ని తగ్గించే మందులు. ఏంగ్జయిటీని తగ్గించే మందుల్ని వాడొచ్చు, కాని ఆరు వారాలకంటే ఎక్కువ కాలం వాడగూడదు. ఈ క్రింది ప్రత్యేక సందర్భాలలో మాత్రమే వాటిని వాడాలి.
- ఆందోళన ఎంత ఎక్కువగా ఉందంటే మీసలహాను అతను వినడు, అర్థం చేసుకోడు.
- జీవన భాగస్వామి మరణంలాంటి విషాద జీవిత ఘట్టంతో అతను ఒత్తిడికి గురయినప్పుడు
- ఆతను ఎంత ఒత్తిడిలో ఉన్నాడంటే చాలా రోజులుగా అతను నిద్ర పోవడంలేదు, ఇప్పుడు అలసటగా ఉన్నాడు. ఒక రాత్రి హాయిగా నిద్రపోతే అది అతని పరిస్థితి మెరుగు పడడానికి సహాయ పడుతుంది. మీరు వాడగలిగిన మందులు :
- డయాజిపామ్, 5 మి.గ్రా. రోజుకు రెండు సార్లు.
- ఆల్పజోలమ్, 0.25 – 0.5 మి.గ్రా. రోజుకు రెండు సార్లు.
- అమిట్రిప్టిలిన్ లేక ఇమిప్రమిన్ 25 మి.గ్రా., రాత్రి పూట.
ఫోబియాను తగ్గించుకోవడానికి అడుగులు
1. అపరిచితుల ముందు మాట్లాడడానికి అలవాటుపడడం
- స్నేహితుడితో కలిసి దుకాణానికి వెళ్ళి ఏదో ఒక వస్తువును అడగడానికి ప్రయత్నించండి.
- ఆందోళన చెందకుండా ఇది చెయ్యగలిగినప్పుడు, స్నేహితుడు ప్రక్కన ఉన్నప్పుడు అపరిచితుడిని దారి అడగండి.
- దీనిని ఇబ్బంది లేకుండా చెయ్యగలిగి నప్పుడు దుకాణానికి ఒంటరిగా వెళ్ళి మీ అంతట మీరు ఒక వస్తువును అడగండి.
- ఒకసారి అది చెయ్యగలిగినప్పుడు మీరు ఒంటరిగా ఒక రెస్టారెంట్ కు వెళ్ళి ‘టీ’ తాగండి.
2. క్రిక్కిరిసిన బస్సులో ప్రయాణించడానికి అలవాటు పడడం
- బస్సుస్టాప్ కి నడిచి వెళ్ళి బస్సుకోసం నిరీక్షించండి, కాని ఎక్కకండి.
- ఎక్కువమంది జనంలేని సమయంలో బస్సును ఎక్కండి.
- ఇది చెయ్యగలిగినప్పుడు స్నేహితుడితో కలిసి జనం బాగా వున్న బస్సులో ఎక్కండి.
- అప్పుడు ఆందోళన కలగక పోతే, మీరు ఒంటరిగా జనం క్రిక్కిరిసి వున్న బస్సులో ప్రయాణం చెయ్యండి.
ఏంటీడిప్రెసెంట్స్ మందులు ఉపయోగపడే సందర్భాలు
- మళ్ళీ మళ్ళీ పేనిక్ ఎటాక్స్ వస్తున్నప్పుడు.
- ఆ వ్యక్తి డిప్రెషన్ కి గురయినప్పుడు.
- మీరు స్పష్టంగా వివరించినప్పటికి, శ్వాస వ్యాయామాలు చేస్తున్నప్పటికీ విచారం నాలుగు వారాలకంటే ఎక్కువ కాలం ఉన్నప్పుడు.
ఏంటీడిప్రెసెంట్స్ ని ఎలా ఉపయోగించాలి , సమాచారం కొరకు 11వ అధ్యాయం
ఎప్పుడు దగ్గరకు పంపాలి?
- లక్షణాలు శారీరక వ్యాధి వల్లేనని మీరు అనుకుంటున్నప్పుడు.
- పోలీస్, మహిళా బృందాలు లాంటి వ్యవస్థలు, బృందాలు సహాయం చెయ్య వలసినంత తీవ్రమైన కష్టాలు ఆమె జీవితంలో ఉన్నప్పుడు.
విచారం లేక భయం ఉన్న వ్యక్తితో వ్యవహరించేటప్పుడు గుర్తుంచుకోవలసిన విషయాలు
- విచారం లేక భయం వ్యక్తి రోజువారీ కార్యక్రమాలను ప్రభావితం చేస్తుంటే అప్పుడది ఆరోగ్య సమస్యగా మారుతుంది.
- పేనిక్ ఎటాక్స్ అంటే తీవ్రమైన ఆందోళనకు చెందినవి. తీవ్రమైన శారీరక బాధల్ని బట్టి హార్ట్ ఎటాక్ లాంటి మెడికల్ వ్యాధిగా తరచుగా పొరబడే ప్రమాదముంది.
- కొంతమంది తమకు భయాన్ని కలిగించే సందర్భాలను తప్పించుకుంటారు (ఫోబియాలు). ఈ భయాల్ని కలిగించే సాధారణ సందర్భాలు, జనంతో క్రిక్కిరిసిన ప్రదేశాలు, సాంఘిక వేడుకలు, సమావేశాలు.
- చికిత్స - లక్షణాలకు సంబంధించిన చికిత్సలు, శ్వాస వ్యాయామాలు, భయాన్ని అధిగమించడానికి ప్రత్యేకమైన సలహాలు. విచారం ఉన్న వారికి డిప్రెషన్ ఉండొచ్చు. వారికి ఏంటీడిప్రెసెంట్స్ ఉపయోగపడతాయి.
నిద్ర సమస్యలు ఉన్న వ్యక్తి (నిద్రలేమి)
సగటున ప్రతివ్యక్తి రోజుకు ఏడు నుండి ఎనిమిది గంటలు నిద్ర పోతాడు. నిద్ర మనిషి శరీరానికి, మనసుకు విశ్రాంతికి సమయాన్నిస్తుంది, ఉదయమే తాజాగా ఉంటుంది. సాధారణ నిద్ర సమస్యకు ఉపయోగించే పదం నిద్రలేమి. ఈసమస్య ఉన్నప్పుడు నిద్ర లేచాక తాజాగా ఉండదు. కొంతమందికి నిద్ర పట్టడమే సమస్యగా ఉంటుంది. కొంతమంది రాత్రంతా అనేక సార్లు లేస్తూ ఉంటారు. నిద్రలేమి తరచుగా వచ్చే అతి సాధారణ ఆరోగ్య సమస్య నిద్ర మాత్రల్ని అతిగా ఉపయోగించడం వలన నిద్ర లేమితో బాధపడుతున్నవారు మాత్రలకు అలవాటు పడతారు.
నిద్రలేమి వ్యక్తినెలా ప్రభావితం చేస్తుంది?
నిద్ర సరిగ్గా పట్టకపోతే ఏమి జరుగుతుందో ఊహించండి. నిద్రలేమి ఈ క్రింది వాటికి దారితీస్తుంది
- రోజంతా మగతగా వుండడం
- అలసట
- తక్కువ ఏకాగ్రత
- చిరాకు, స్వల్ప విషయాలకే కోపం రావడం
- స్పష్టంగా అలోచించడంలో సమస్యలు
నిద్రలేమిని కలగజేసేవేమిటి?
నిద్రాలేమికి అతి సాధారణ కారణాలు
- మద్యం వ్యసనం; తాగినప్పుడు సరిగ్గా నిద్ర పట్టదు కనుక తాగుబోతులు నిద్రలేమితో బాధపడతారు, తాగుడు మైకం వదిలేటప్పుడు వచ్చే లక్షణాల వలన త్వరగా మేల్కొంటారు.
- డిప్రెషన్, ఏంగ్జయిటీ
- నిద్రమాత్రల దుర్వినియోగం
- మెడికల్ సమస్యలు, ప్రత్యేకంగా, నెప్పిని కలిగించేవి, శవ్స తీసుకోవడం కష్టమవడం (హార్ట్ ఫెయిల్యూర్ లాంటివి) లేక ఎక్కువ సార్లు మూత్రం పోసుకోవలసి వచ్చే మూత్రసంబంధ ఇన్ఫెక్షన్లు,
ఈ సమస్యనెలా సంబాళించడం?
నిద్ర సమస్యలు ఉన్నవారిని అడగవలసిన ప్రశ్నలు
- మీ నిద్రా పద్ధతి ఎలా వుంది?
- ఎంతసేపు నిద్రపోతున్నారు, పగటి నిద్ర, నిద్రలేమి రకం. (ఉదా. నిద్ర పట్టడం కష్టమవడం, నడిరాత్రి మధ్య మధ్యలో మెలకువ రావడం)
- నిద్ర వచ్చేందుకు సహాయ పడడానికి మీరు మద్యాన్ని లేక మందుల్ని వాడుతున్నారా? దీని వల్ల అతను నిద్ర పట్టడానికి మాత్రల్ని వాడుతున్నాడా లేక మద్యాన్ని తాగుతున్నాడా అనేది మీకు తెలుస్తుంది.
- మీరు నెప్పితో లేక ఇతర మెడికల్ సమస్యతో బాధపడుతున్నారా?
- ఇటీవల మీకు విషయాల మీద ఆసక్తి తగ్గినట్లు అనిపిసూందా? ఈమధ్య మిమ్మల్ని ఒత్తిడి, విచారం, భయం నలిపేస్తున్నాయా? ఈ ప్రశ్నలు డిప్రెషన్, ఏంగ్జయిటీకి సంబంధించినవి.
వెంటనే ఏమి చెయ్యాలి?
- నిద్రలేమి సాధారణ సమస్య అని వివరించండి, ఒక సారి దాని కారణాన్ని తొలగిస్తే నిద్రలేమితో బాధపడుతున్న ప్రతి ఒక్కరూ హాయిగా నిద్ర పోతారు.
- మెరుగ్గా నిద్ర పోవడమెలాగో బోధించండి.
- నిద్ర సమస్యలకు కారణమైన వ్యాధిని గుర్తిస్తే ఈ మాన్యువల్ లోని ఇతర విభాగాల్లో సూచించిన విధంగా ఆ వ్యక్తికి చికిత్స చెయ్యండి. (వాటికి కారణమైన సాధారణ మానసిక వ్యాధులు మద్యం వ్యసనం, డిప్రెషన్, ఏంగ్టయిటీ)
మెరుగ్గా నిద్రపోవడానికి సలహా
- క్రమ బద్దమైన నిద్రా పద్ధతిని రూపొందించుకోండి. రోజూ నిర్ణీత సమయంలో పడుకోండి.
- రాత్రి ఎంత సేపు నిద్ర పోయారు అనే దానితో నిమిత్తం లేకుండా ప్రతి రోజు ఉదయం ఒకే సమయానికి నిద్రలేవండి. రోజూ ఒకే సమయంలో మెలకువ రావడంలో ఇబ్బంది ఉంటే గడియారం అలారంని పెట్టుకోండి.
- నిద్ర రావడం కోసం నిద్ర మాత్రల్ని మద్యాన్ని ఉపయోగించకండి.
- నిద్ర పోయేముందు పొగ తాగకండి; దగ్గు నిద్ర లేకుండా చెయ్యొచ్చు.
- నిద్ర పోయేముందు మూత్రం పోసుకోండి.
- సాయంత్రాల్లో టీ, కాఫీ లాంటివి తాగకండి; ఇవి ప్రేరకాలు, మెలకుగా వుంచుతాయి.
- నిద్రపోయేముందు ప్రశాంతతను ఇచ్చే వ్యాయామాల్ని ప్రయత్నించండి .
- సాయంత్రాల్లో వ్యాయామాల్ని చెయ్యకండి,
- పగటి పూట చెయ్యండి. పగలు నిద్ర పోకండి.
- నిద్ర పట్టడం లేదని బాధ పడడం నిద్ర సమస్యనింకా ఎక్కువ చేస్తుంది. మీరు నిద్ర పోయే గదిని నిద్రకు అనువుగా ఏర్పరచుకోండి.
- కిటికీలకు పరదాలు వేసి గదిలోని కాంతిని తగ్గించండి లేక కళ్ళమీద కప్పడానికి పేచ్ ని ఉపయోగించండి, బయట రొద ఎక్కువగా వుంటే కిటికీ తలుపులను వెయ్యండి. లేదా చెవుల్లో దూది పెట్టుకోండి.
- నిద్ర పోలేకపోతే పరుపుమీద పడుకోకండి; లేచి పుస్తకమేదన్నా చదువుతూ తేలిక పడండి, 10 -15 నిమిషాల తరువాత మళ్ళీ నిద్రపోవడానికి ప్రయత్నించండి.
నిద్ర మాత్రల్ని ఎప్పుడు ఉపయోగించాలి?
నిద్ర మాత్రల్లో డయాజిపామ్, లోరజిపామ్, నైట్రజిపామ్ మొదలైనవి ఉంటాయి. ఇవి ప్రపంచంలో అతి సాధారణంగా వాడే మందులు. ఈ వాస్తవమొక్కటే నిద్రా సమస్యలు ఎంత తరచుగా వస్తాయో తెలుపుతుంది. ఐతే నిద్ర మాత్రలతో వచ్చే నిద్ర కృత్రిమమైనది. పైగా అలవాటుగా మారే ప్రమాదం వుంది, ఒకసారి అలవాటుగా మారాక ఇంక మాత్ర వేసుకోనిదే నిద్ర పట్టదు. దానినుండి తప్పించుకోవడానికి అత్యుత్తమ మార్గం ఈ క్రింది వాటిని పాటించడ
చాలా కాలంగా నిద్ర పట్టడం కష్టంగా ఉన్నవారికి, మద్యం లాంటి అలవాట్ల ఉన్న వారికి నిద్ర మాత్రల్ని ఇవ్వొద్దు.
- ఒకవేళ తప్పని సరిగా ఇవ్వవలసి వస్తే బాగా దగ్గరగా గమనించండి.
- ఒక వారానికి సరిపడా మాత్రమే మాత్రల్ని ఇవ్వండి. ఉదాహరణకు డయాజిపామ్, 5 - 10 మి.గ్రా. లేక లోరజిపామ్ 1 - 2 మి.గ్రా. మాత్ర రాత్రిపూట వేసుకునేలాగా ఇవ్వండి. ఒక వారం తరువాత మళ్ళీ మందులకు రమ్మని చెప్పండి.
- అతని పరిస్థితి మెరుగు పడితే మందును ఆపండి. నిద్ర మాత్రల్ని నాలుగు వారాల కంటే ఎక్కువ కాలం ఇవ్వొద్దు. ఒకసారి ఒక వారానికి సరిపడా మాత్రమే మందుల్ని ఇవ్వాలి, అలా ప్రతి వారం అతని పరిస్థితిని సమీక్షించే అవకాశం ఉంటుంది. మెరుగా ఎలా నిద్రపోవచ్చో సలహానివ్వండి.
- చాలా కాలంగా నిద్ర మాత్రల్ని వాడుతున్న వ్యక్తికి సహాయ పడడానికి మార్గదర్శక సూచనలకు .
ఎప్పుడు వేరే దగ్గరకు పంపాలి?
నెప్పి లేక ఇతర అసౌకర్యం కలిగిస్తున్న శారీరక వ్యాధి ఉన్నప్పుడు వైద్యసహాయం పొందడానికి వేరే దగ్గరకు పంపాలి.
నిద్రా సమస్యతో బాధపడుతున్న వ్యక్తిని సంబాళిస్తున్నప్పుడు గుర్తుంచుకోవలసిన విషయాలు
- నిద్ర సమస్యలు చాలా సాధారణం. కనీసం రెండు వారాలు ఉండి, బాధల్ని కలగజేస్తున్నప్పుడు నిద్రలేమి ఆరోగ్య సమస్య.
- డిప్రెషన్, మద్యం దుర్వినియోగం, నిద్ర మాత్రల్ని ఎక్కువగా వాడడం, నెప్పి ఉన్న శారీరక వ్యాధులు నిద్రలేమిని కలగజేయొచ్చు.
- జీవనశైలిలో చిన్నచిన్న మార్పులు మళ్ళీ మామూలుగా నిద్ర పోవడానికి మంచి మార్గం, ఒకవేళ నిద్ర మాత్రల్ని గనక ఇస్తే ఒక విడతకు నాలుగు వారాలకంటే ఎక్కువ కాలం ఇవ్వొద్దు.
- నిద్రలేమి ఒకవేళ డిప్రెషన్ లాంటి మరొక వ్యాధిలో భాగమయితే, ఆ వ్యాధిని నయం చెయ్యండి.
ఎల్లప్పుడూ అలసటగా వుండే వ్యక్తి
వ్యక్తి నలతగా ఉండడానికి ప్రధాన కారణాల్లో అలసట కూడా ఒకటి. అలసట అనేక విధాలుగా కనపడొచ్చు. నిరంతరం నిస్సత్తువతో వుండడం అందులో ఒకటి. అతి తరచుగా “నీరసంగా వుండడం", లేక పని చెయ్యడానికి "శక్తి లేకపోవడం" లాగా కూడా వ్యక్తమవుతుంది. అలసటతో పాటు నిద్ర పోవాలనే బలమైన కోరిక కూడా వుంటుంది (తరచుగా వ్యక్తి నిద్రపోలేడు), లేక కేవలం పడుకుని వుండిపోవాలనిపిస్తుంది.
కొంతమందికి ఎందుకు అలసటగా ఉంటుంది?
వైరల్ లేక ఇతర సామాన్య ఇన్ఫెక్షన్ల వలన అలసట కలుగుతుంది. అలాంటి సందర్భాలలో కొన్ని రోజుల ముందు మాత్రమే అలసట ప్రారంభమవుతుంది. రెండు వారాల కంటే తక్కువ కాలం మాత్రమే అలసట వున్నప్పుడు, దానికి కారణం బహుశా ఇన్ఫెక్షన్ అనుకోవచ్చు. అలసట రెండు వారాల కంటే ఎక్కువ కాలం ఉన్నప్పుడు అది "క్రానిక్ అలసట లేక " క్రానిక్ నిస్సత్తువ.
క్రానిక్ లేక దీర్ఘకాలిక అలసటకు సామాన్య కారణాలు
శారీరక ఆరోగ్య సమస్యలు
- ఒక మోస్తరు లేక తీవ్రమైన రక్తహీనత.
- క్షయ, లివర్ ఇన్ఫెక్షన్, హెచ్.ఐ.వి, ఎయిడ్స్ లాంటి క్రానిక్ ఇన్ఫెక్షన్స్.
- మధుమేహ వ్యాధి లేక డయాబెటిస్.
- కేన్సర్
- రుమటాయిడ్ ఆర్థరైటిస్, మూత్రపిండాల వ్యాధి లాంటి క్రానిక్ వ్యాధులు.
మానసిక ఆరోగ్య సమస్యలు
- డిప్రెషన్ లేక ఏంగ్జయిటీ.
- మద్యం, మత్తు మందుల దుర్వినియోగం.
- నిద్ర సరి లేకపోవడం.
జీవన శైలి సమస్యలు
- మితిమీరిన పని, ముఖ్యంగా శారీరక శ్రమ.
- ఏ పనీ చెయ్యకుండా వుండడం. మరీ తక్కువగా పని చెయ్యడం కూడా అలసటకు దోహదం చేస్తుంది.
అలసట మానసిక వ్యాధి కారణంగానని ఎప్పుడు అనుమానించాలి?
శారీరక వ్యాధి ఏదీ లేదని ఖచ్చితంగా నిర్ధారణ అయితే తప్ప ఎప్పడూ మానసిక వ్యాధి అని అనుమానించవద్దు . ఈ క్రింది సందర్భాలలో అలసటకు మానసిక వ్యాధి కారణమేమోనని అనుమానించండి
- శారీరక వ్యాధి ఉందనడానికి అధారమేమీలేనప్పుడు, శారీరక వ్యాధి లక్షణాలు లేక లాబొరేటరీ పరీక్షల్లో అసాధారణ విషయాలు బయటపడనప్పుడు;
- ఆత్మహత్య ఆలోచనలు లాంటి మానసిక వ్యాధి ఆధారాలు వున్నప్పుడు.
- శారీరక వ్యాధి స్థాయితో పోలిస్తే, అలసట మరీ ఎక్కువగా ఉన్నప్పుడు - ఉదాహరణకు ఆ వ్యక్తికి రక్తహీనత వుండొచ్చు, కాని రక్తహీనత స్థాయి ఒక్కటే వివరించ లేనంత తీవ్రంగా అలసట వుండడం.
సోమరితనం, అలసట ఒకటేనా?
అలసటగా ఉన్నవారు పని చెయ్యడానికి ఇష్టపడరు. ఇది స్త్రీలకు మరీ ఇబ్బంది కరంగా ఉంటుంది, భర్త తోనూ, అత్తవారి తోనూ సంఘర్షణకు కారణమౌతుంది. ఆమెలో శారీరక వ్యాధి లక్షణాలేమీ కనపడక ఆరోగ్య కార్యకర్త “ఆమెకు ఏమీ లేదు" అన్నప్పుడు, కుటుంబం ఆమె ఒంట్లో బాగోలేదని నటిస్తూందని భావిస్తారు. ఆరోగ్య కార్యకర్తలు కూడా అమెను సోమరిగా భావిస్తారు. అలసట తరచుగా మానసిక వ్యాధి చిహ్నం కావచ్చు. శారీరక వ్యాధి లేనంత మాత్రాన ఆమె జబ్బుతో ఉన్నట్లు నటిస్తూందని అనుకోగూడదు. అలసట సోమరితనం కానేకాదు.
ఈ సమస్యనెలా సంబాళించడం?
ఎల్లప్పుడూ అలసటగా వుండే వారిని అడగవలసిన ప్రశ్నలు.
- ఎప్పటి నుండి మీకు అలసటగా ఉంది? రెండు వారాలకంటే ఎక్కువకాలం ఉంటే క్రానిక్ అలసట .
- మీరు శారీరక బాధ ఏదైనా ఉందనుకుంటున్నారా? ఉదాహరణకు మీకు దగ్గు వస్తూందా? బరువు తగ్గుతూందా? విరేచనంలో రక్తం పడుతూందా? ఇవి క్రానిక్ శారీరక ఆరోగ్య సమస్యల గురించి అడిగే ప్రశ్నలు.
- ఈ మధ్య మీకు ఒత్తిడిలో ఉన్నట్లనిపిస్తోందా? మీకు ఏ విషయం గురించైనా విచారంగా వుందా? డిప్రెషన్, ఏంగ్జయిటీ లక్షణాల గురించి అడగండి.
- మీరు మద్యాన్ని తాగుతారా? నిద్ర మాత్రల్ని లేక ఇతర మందుల్ని తీసుకుంటున్నారా?
- గత వారం రోజులుగా ఒక సగటు రోజున మీరు చేసిన పనుల గురించి చెప్పండి.
ఇంటర్వ్యూ చేసేటప్పుడు గమనించవలసిన విషయాలు
సరిగ్గా శారీరక పరీక్షల్ని చెయ్యండి, ముఖ్యంగా వీటి గురించి చూడండి
- అనారోగ్యంతో ఉన్నట్లు కనపడడం.
- జ్వరం
- అసాధారణ నాడివేగం, రక్తపోటు.
- అసాధారణ శ్వాసవేగం.
- రక్తహీనత చిహ్నాలు – పాలిపోయిన నాలుక లేక కళ్ళు లేక వేళ్ళగోళ్ళు.
- పలచబడిన చేతులు, కాళ్ళ కండరాలు లాంటి బరువు తగ్గిన చిహ్నాలు.
ప్రత్యేకమైన పరీక్షలు, లాబ్ పరీక్షలు
అలసట తీవ్రమైన శారీరక వ్యాధి లక్షణం అయివుండొచ్చు, సాధారణ వ్యాధులకు పరీక్షలు చెయ్యడం సహాయకరంగా వుంటుంది.
- రక్తహీనతను గుర్తించడానికి హిమోగ్లోబిన్ పరీక్ష.
- ఇన్ఫెక్షన్స్ కి తెల్ల రక్త కణాల సంఖ్య.
- డయాబెటిస్ కి మూత్రంలో షుగర్ పరీక్ష.
వెంటనే ఏమి చెయ్యాలి?
- ఆ వ్యక్తి శారీరక వ్యాధితో బాధపడడం లేదని నిర్ధారించండి.
- ఆ వ్యక్తికి, అతని కుటుంబానికి అతనికి అలసట వుండడం నిజమేనని, దానికి ఒక వ్యాధి కారణమని వివరించండి. కుటుంబం ఇచ్చే అసరా మీద ప్రతికూల ప్రభావం పడుతుంది కనుక ప్రత్యేకంగా అది మానసిక వ్యాధి అని చెప్ప వలసిన అవసరంలేదు. దానికి బదులు “మనం ఒత్తిడిలో ఉన్నప్పుడు అలసట సహజమే" నని చెప్పండి.
- అలసటకు ప్రత్యేకమైన మందులేమీ లేవని వివరించండి. ఐతే, అలసట విపరీతమైన ఒత్తిడి వలన వసూంటే, ఒత్తిడికి మందులు వాడొచ్చు.
- ఆ వ్యక్తి సరిగ్గా నిద్ర పోలేక పోయినట్లయితే మెరుగ్గా నిద్ర పోవడానికి సలహానివ్వండి.
- ఆ వ్యక్తికి మద్యం లేక మందుల సమస్యవుంటే తగిన సలహానివ్వండి.
- ఆ వ్యక్తికి డిప్రెషన్ లేక ఆందోళన ఉంటే వాటినెలా తగ్గించుకోవాలో సలహానివ్వండి.
- అలసటను తగ్గించుకోవడానికి క్రమేపీ పనుల స్థాయిని పెంచండి. ముందు తక్కువ స్థాయి పనులతో మొదలు పెట్టండి, వినోద దాయకమైన పనులమీద దృష్టి పెట్టండి. ఉదాహరణకు, ఉదయం, సాయంత్రం 15 నిమిషాల పాటు తోటపని చెయ్యడం, లేక వాకింగ్ కి వెళ్ళడంతో ప్రారంభించండి. ఒక వారంపాటు ఇవి చెయ్యగలిగితే, పైస్థాయి పనులను మొదలు పెట్టోచ్చు.
- స్నేహితులు, బంధువులతో అప్పుడప్పుడూ మాట్లాడుతూ ఉండమని ఆ వ్యక్తితో చెప్పండి. భక్తి ఉన్నట్లయితే, ప్రార్థనా మందిరాలకు క్రమం తప్పకుండా వెళ్ళమనండి.
- శ్వాస వ్యాయామాలు, సమస్యా పరిష్కార కౌన్సిలింగ్ సహాయపడొచ్చు.
- ఏదీ పని చేస్తున్నట్లు కనపడక పోతే, ఏంటీడిప్రెసెంట్ మందుల్ని ప్రయత్నించండి.
- పడక మీదనుండి లేవాలనిపించనంత అలసటతో ఉన్న వ్యక్తికి సరళమైన, వినోదాత్మకమైన పనితో మొదలు పెట్టండి.
- మొక్కలకు నీళ్ళు పోయడం.
- ఇది గనుక చెయ్యగలిగితే మరి కొంచెం కష్టమైన పని, మార్కెట్ వరకు నడిచి, షాపింగ్ చెయ్యడానికి ప్రయత్నించొచ్చు.
- అతను ఈ పనిని చెయ్యగలిగితే, అతను తన పనికి తిరిగి వెళ్ళిచ్చు.
టానిక్స్ లేక విటమిన్ లను ఎప్పుడు వాడాలి?
అలసట ఉన్న వ్యక్తులు టానిక్స్ ని, విటమిన్ లను తరచుగా వాడతారు. దానికి కారణం వారు తమ అలసటకు కారణం తాము సరిగ్గా తినక పోవడం లేక విటమిన్ల లోపం అనుకోవడం. కాని అలసట సమస్య వున్న చాలా మందికి సహాయ పడడానికి టానిక్స్ లేక విటమిన్ లను ఇవ్వరు. రక్తహీనత లేనివారికి లేక స్పష్టమైన పోషకాహారలోపం చిహ్నాలు లేని వారికి టానిక్స్ కి, విటమిన్ లను ఇవ్వడం సహాయకారి కాదు. దీర్ఘకాలంలో విటమిన్ల మాత్రలకంటే సహజమైన విటమిన్ లు, ఖనిజాలు ఉన్న ఆకుపచ్చని ఆకుకూరల్ని చేపల్ని కాయగూరల్ని తినడం మంచిది. అలసట ఉన్న వ్యక్తులకు మందుల కంపెనీల మార్కెటింగ్ మాయాజాలంలో పడి టానిక్స్ కి విచక్షణా రహితంగా ఇవ్వకండి.
ఎప్పుడు వేరే చోటకు పంపాలి?
మీరు అలసటకు కారణం క్షయవ్యాధి లేక కేన్సర్ లాంటి శారీరక వ్యాధి అని అనుమానిస్తే ఆయా నిపుణుల దగ్గరకు పంపండి.
నిరంతరం అలసటతో వుండే వ్యక్తిని సంబాళిస్తున్నప్పుడు గుర్తుంచుకోవలసిన విషయాలు
- అలసట అన్ని సార్లూ వ్యాధి వలనే కాదు, ఆ వ్యక్తి శక్తికి మించి పని చేస్తూవుంటే ఆమె శరీరానికి అలసట వస్తుంది.
- అలసటకు శారీరక, మానసిక కారణాలు ఉంటాయి. మానసిక వ్యాధిగా పరిగణించే ముందు శారీరక వ్యాధి ఏదీ లేదని నిర్ధారణ చేసుకోవాలి.
- డిప్రెషన్, ఏంగ్జయిటీ, మద్యం అలవాటు లాండి మానసిక వ్యాధులు రెండు వారాల కంటే ఎక్కువ కాలం వుండే అలసటను కలగజేయొచ్చు.
- అలసటకు ప్రత్యేకమైన మందులేవీ లేవు; రక్తహీనత, విటమిన్ల లోపం వుంటే తప్ప టానిక్స్, విటమిన్లు సహాయపడవు.
- క్రమేపీ పై స్థాయి పనులు చెయ్యడం, ఏంటీడిప్రెసెంట్స్ ని వాడటం సమస్యాపరిష్కార కౌన్సిలింగ్ అలసట వున్న వ్యక్తులకు సహాయకారిగా వుంటుంది.
లైంగిక సమస్యలు ఉన్నాయని చెప్పే వ్యక్తి
లైంగిక అవయవాలు, లైంగిక ప్రవర్తనకు సంబంధించిన ఆరోగ్యాన్ని లైంగిక ఆరోగ్యం అని అంటారు. లైంగిక ఆరోగ్యంలో లైంగికంగా వ్యాప్తి చెందే వ్యాధులు, అవాంఛిత గర్భాలు, సన్నిహిత బాంధవ్యంలో భాగంగా లైంగిక సంపర్మాన్ని ఆనందించడం, తమ లైంగిక నిర్ణయాలపై పటిష్టమైన అదుపును కలిగి ఉండడం ఉంటాయి. ఈమాన్యువల్లో సాధారణ లైంగిక సమస్యల్ని మాత్రమే వర్ణించడం జరిగింది. లైంగిక అవయవాల్ని ప్రాభావితం చేసే లైంగిక వ్యాధుల గురించి చర్చను అనుబంధంలో ఉదహరింపబడిన “మనకు డాక్టర్ లేని చోట", "వైద్యుడు లేని చోట" లో చూడండి. వ్యక్తుల మధ్య సన్నిహిత, ప్రేమపూరిత బంధాలలో సెక్స్ చాలా ముఖ్యమైన భాగం. సెక్స్ మన వ్యక్తిగత జీవితంలో రహస్యభాగం కనుక ఇతరులతో దీనిపై చర్చ అరుదు. చాలామందికి "సహజమైన "లైంగిక ప్రవర్తన గురించి, లైంగిక సమస్యలు, వాటి కారణాల గురించి చాలా అజ్ఞానం ఉంటుంది. లైంగిక సమస్యలు ప్రాథమికంగా స్త్రీ, పురుషులు సెక్స్ని ఆనందించే సామర్థ్యానికి భంగం కలిగించేవి.
పురుషులలో లైంగిక సమస్యలు
పురుషులలో రెండు సాధారణ లైంగిక సమస్యలు ఉంటాయి
- నపుంసకత్వం : పురుషాంగం గట్టిపడకపోవడం, ఒకవేళ గట్టిపడినా, లైంగిక సంపర్కం సాధ్యం కాకుండా వెంటనే మెత్తబడిపోవడం ఉంటుంది.
- ప్రిమెచ్యూర్ ఇజాక్యులేషన్ : లేక అతి త్వరగా వీర్యస్థలనం జరగడం. లైంగిక భాగస్వాములిద్దరికీ లైంగిక సంతృప్తి కలగకుండానే చాలా త్వరగా వీర్యస్థలనం జరుగుతుంది.
ఈ లైంగిక సమస్యలకు సాధారణ కారణాలు
- ఒక ప్రత్యేక వ్యక్తితో పురుషుడు మొదటిసారి సెక్స్లో పాల్గొంటున్నప్పుడు కలిగే సెక్స్పరమైన ఒత్తిడి.
- పురుషాంగం సైజు గురించి, స్త్రీకి రుతుస్రావ సమయంలో లైంగిక సంపర్కం, హస్తప్రయోగం మొదలైన వాటి గురించి మూఢ విశ్వాసాలు;
- అసియా దేశాలలో సాధారణ లైంగిక సంపర్కం విషయంలో ఉన్న అజ్ఞానం 'ధత్ సిండ్రోమ్' లేక వీర్యస్థలనం గురించి ఉన్న మూఢ భావాలకు కారణం.
- డిప్రెషన్, అలసట (సంతోషంగా లేనప్పుడు, లేక అలసటగా ఉన్నప్పుడు సెక్స్ని ఆనందించడం కష్టం).
- మద్యం దుర్వినియోగం (తాగుడు పురుషుని సెక్స్ సామర్థ్యాన్ని తగ్గించి నపుంసకత్వానికి హేతువవుతుంది).
- లైంగిక భాగస్వామి ఆకర్షణీయంగా లేదని భావించినప్పుడు లైంగిక ఆసక్తి తగ్గిపోవడం.
- సిగరెట్లు తాగడం వలన లైంగిక అవయవాలకు రక్త ప్రసరణ తగ్గడం.
- డయాబెటిస్, లైంగిక అవయవాలకు నరాల, రక్త ప్రసరణ దెబ్బతినడం ద్వారా.
- ఏంటీడిప్రెసెంట్స్, రక్తపోటుకు వాడే మందులు.
ధత్ సిండ్రోమ్ (వీర్యస్థలనం)—"నిద్రలో వీర్యస్థలనం జరగడం వలన నాకు చాలా నీరసంగా ఉంటూంది"
అసియా దేశాల్లో చాలామంది పురుషులు వీర్యంలో (పురుషుడు లైంగికంగా ఉత్తేజితుడైనప్పుడు పురుషాంగం నుండి విడుదలయే తెల్లటి ద్రవం) శారీరక బలం ఇమిడి ఉంటుందని భావిస్తారు. రాత్రిపూట తమ లోదుస్తుల మీద, మూత్రాన్ని పోసుకుంటున్నప్పుడు, మలవిసర్జన చేస్తున్నప్పుడు వీర్యం కనిపిస్తే యువకులు చాలా కలతచెందుతారు. హస్త ప్రయోగం చేసుకోవాలనే కోరిక గురించి కూడా ఆందోళన చెందుతారు. ఒకవేళ హస్త ప్రయోగం (పురుషాంగాన్ని రుదుకోవడం) చేసుకుంటూంటే అపరాధభావాన్ని ఒత్తిడిని అనుభవిస్తారు. చాలామంది పురుషులు అలసటను, నెప్పలు, పీకులు, నపుంసకత్వం, అత్మహత్య గురించి ఆలోచనలు ఉన్నాయని ఫిర్యాదు చేస్తారు. వారు వీటిని వీర్యస్థలనంతో ముడిపెడతారు. పురుషుల లైంగికత్వం గురించి వివరించడానికి కొంత సమయాన్ని గడపాలి. ఒక ఉదాహరణ దీనిని వివరించడానికి సహాయపడుతుంది. గ్లాసు నిండుగా పాలు ఉన్నప్పుడు మళ్ళీ పాలను ఆ గ్లాసులో నిరంతరం పోస్తే, గ్లాసు నిండగానే మిగతా పాలు బయటికి ఒలికి జారిపోతాయి. ఇదే శరీరంలో వీర్యం విషయంలో జరుగుతుంది. హస్త ప్రయోగం సహజమైన లైంగిక చర్య అనే అవగాహన కలిగించడం ముఖ్యం. ఆ వ్యక్తి ఒత్తిడికి, డిప్రెషన్కి గురయినప్పుడు ఏంటీడిప్రెసెంట్స్ని ఇవ్వొచ్చు.
స్త్రీలలో లైంగిక సమస్యలు
స్త్రీలలో సాధారణ లైంగిక సమస్యలు ఇవి
- లైంగిక సంపర్కంలో నెప్పి– ఫ్రీ లైంగిక మార్గం (యోని) ఇరుకుగా లేక పొడిగా ఉన్నప్పుడు లేక ఫ్రీ లైంగిక సంపర్మానికి సంసిద్ధంగా లేనప్పుడు లేక పురుషుడు బలవంతంగా సెక్స్ని అనుభవించడానికి ప్రయత్నించినప్పుడు.
- సెక్స్ లో ఆసక్తి తగ్గిపోవడం.
స్త్రీలలో లైంగిక సమస్యలకు సాధారణ కారణాలు
- లైంగిక నిర్ణయాలలో ఫ్రీ అదుపు లేక పోవడం - దీని అర్థం, ఫ్రీ లైంగిక సంపర్మాన్ని ఎప్పుడు కోరుకోవాలో (లేక ఎప్పదు కోరుకోదో) ఎంపిక చేసుకునే పరిస్థితి లేకపోవడం.
- లైంగిక అవయవాలలో ఇన్ఫెక్షన్లు.
- లైంగిక సంపర్కం గురించి ఒత్తిడి లేక భయం.
- లైంగిక సంపర్మాన్ని కష్టతరం చేసే చిన్న పిల్లలపై లైంగిక అత్యాచారాలు లేక ఇతర బాధాకరమైన లేక నెప్పితో కూడిన లైంగిక అనుభవం.
అసహజమైన లైంగిక ప్రవర్తన
తప్పు సమయాల్లో, ఉదాహరణకు, బహిరంగ ప్రదేశాల్లో లేక బెదిరించే విధంగా ఉన్న లైంగిక ప్రవర్తనను అసహజ ప్రవర్తనగా అనుకోవచ్చు. ఇవి అసహజమైన లైంగిక ప్రవర్తనకు ఉదాహరణలు
- బహిరంగ ప్రదేశాల్లో దుస్తుల్ని ఊడదీయడం.
- చాలా సంవత్సరాలుగా తమ మధ్య లైంగిక సంబంధాలు లేనప్పటికి ఒక ప్రౌధవ్యక్తి తన భాగస్వామితో సెక్స్ కి ప్రయత్నించడం.
- బహిరంగ ప్రదేశాల్లో లైంగిక అవయవాల్ని చూపడం.
ఇది జరిగినప్పుడు కుటుంబానికి చాలా కలవరం కలుగుతుంది. కొన్నిసార్లు అలాంటి ప్రవర్తనకు ఆవ్యక్తి తిట్లు, దెబ్బల్ని తింటాడు. ఇలాంటి అసహజమైన లైంగిక ప్రవర్తనకు కారణం తీవ్రమైన మానసిక వ్యాధి లేక మెదడు వ్యాధి. మానసిక వ్యాధి నిపుణుడి సలహా కోసం పంపడం అవసరమౌతుంది.
ఈ సమస్యనెలా సంబాళించడం?
లైంగిక సమస్య ఉన్న వ్యక్తిని ప్రశ్నించడం
- సమస్యేమిటి? సమస్య ఎప్పుడు మొదలయింది? ఇంతవరకు దానికి మీరేమి చేసారు? సమస్య గురించి సూటి ప్రశ్నలు ఈసున్నితమైన విషయాన్ని మీతో చర్చించేందుకు అతను ఇబ్బంది పడకుండా ఉండడానికి సహాయం చేస్తాయి. సమస్య పూర్తి చరిత్రను తెలుసుకోవడం కూడా ముఖ్యం.
- మీ మధ్య బంధం గురించి చెప్పండి. మీరు, మీలైంగిక భాగస్వామి ఒకరినొకరు ఎప్పడినుండి ఎరుగుదురు? ఒకరినొకరు ఎంతగా ప్రేమిస్తున్నారు? ఇంతకు ముందు మీరు ఒకరితో ఒకరు సెక్స్ని ఆనందించారా? ఎలాంటి పనుల్ని చెయ్యడాన్ని ఆనందిస్తారు? వ్యక్తుల మధ్య బంధం సంతోషకరంగా లేనప్పుడు సెక్స్ ని ఆనందించడం కష్టం.
- మీరు హస్త ప్రయోగం చేసుకుంటారా? మీ భార్య లేక భర్తతో కాక ఇతరులతో మీకు లైంగిక సంబంధాలు ఉన్నాయా? ఆ వ్యక్తికి ఒక ప్రత్యేక లైంగిక భాగస్వామితో సమస్య వుందంటే దాని అర్థం వారి మధ్య సంబంధం సజావుగా లేదని.
- ఈ మధ్య మీకు విచారం లేక ఒత్తిడి ఉంటూందా? మీకు నిత్య జీవితంపై అసక్తి తగ్గినట్లనిపిస్తోందా? డిప్రెషన్, ఏంగ్టయిటీకి సంబంధించిన ప్రశ్నల్ని అడగండి.
- మీ లైంగిక అవయవాలకు ఇన్ఫెక్షన్లు వచ్చాయా?
- మీకు డయాబెటిస్, అధిక రక్తపోటు లేక ఇతర వ్యాధి ఏదైనా వుందా?
- మీరు మందుల్ని తీసుకుంటున్నారా?
- మద్యాన్ని తాగుతున్నారా?
- సిగరెట్లను తాగుతున్నారా?
- మీకు ఉదయాల్లో అంగస్తంభనం కలుగుతూందా? సామాన్యంగా, అంగస్తంభనలు అసలే లేకపోతే నపుంసకత్వానికి మెడికల్ కారణమేదో ఉందని అనుమానించాలి
స్త్రీని ఇవి అడగండి
- సెక్స్ ని పొందడంలో మీకు ఎంత అదుపువుంది? ఉదాహరణకు మీకు ఇష్టం లేనప్పుడు కూడా మీ భర్త కొన్నిసార్లు సెక్స్ గురించి బలవంతం చేస్తున్నాడని భావిస్తున్నారా?
సెక్స్, బాంధవ్యాలు
సెక్స్ అప్యాయతను, అనురాగాన్ని వ్యక్తీకరించే మార్గం. దంపతులు పిల్లల్ని కని కుటుంబాన్ని ఏర్పరచుకోవటానికి సెక్స్ ఒక మార్గం. శారీరక, మానసిక ఆనందాన్ని పొందటానికి కూడా సెక్స్ ఒక మార్గం. ఇద్దరిలో ఒకరికి లైంగిక సమస్యవుంటే, తన భాగస్వామితో సంబంధం దెబ్బతింటుంది. సెక్స్ సున్నితమైన అంశం గనుక, "ఆరోగ్య అంశంగా పరిగణింపబడనిది కనుక ఈ విషయం బహిరంగమవదు. దంపతులిద్దరూ సంతోషం లేకుండా, అపరాధభావంతో ఉంటారు. ఒకరితో ఒకరు సెక్స్ని ఎందుకు ఆనందించలేక పోతున్నారో అర్థం చేసుకోవడానికి చేసే ప్రయత్నంలో వారు ఒకరినొకరు లేక తమను తాము నిందించుకుంటారు. కొన్నిసార్లు ఎవరికి వారు రెండో వారు తమకు విశ్వాసపాత్రంగా లేరని నిందిస్తారు. లైంగిక సమస్యలు దంపతుల నిత్య జీవితంలోని ఒత్తిడిని మరింత ఎక్కువ చేసి డిప్రెషన్ కి, మద్యం వ్యసనానికి దోహదం చేస్తాయి. చివరకు లైంగిక సమస్యలు ఇద్దరి మధ్య సంబంధం మరింత చెడి, వారు విడిపోయేందుకు దారితీస్తాయి. మరోవైపు లైంగిక సమస్యలు సంతోషంలేని వైవాహిక సంబంధానికి కారణంకాక ఫలితమవ వచ్చు. అలా భాగస్వాములిరువురి మధ్య పోట్లాట, సంఘర్షణ వున్నప్పుడు వారి మధ్య సంతోషకరమైన లైంగిక సంబంధం ఉండే అవకాశం లేదు.
ప్రత్యేకమైన ఇంటర్వ్యూకు సూచనలు
- మొదట ఆ వ్యక్తిని ఏకాంతంలో ఇంటర్వ్యూ చెయ్యండి. అతను అంగీకరిస్తే అతని భాగస్వామినికూడా ఇంటర్వ్యూలో చేరమని ఆహ్వానించండి.
- నమ్మకం ఏర్పడి, సౌకర్యంగా చెప్పగలిగేంతవరకు కొంత సమయాన్నివ్వండి. సెక్స్ గురించి మాట్లాడడం అంత సులభం కాదు. తొందరపడకండి.
వెంటనే ఏమి చెయ్యాలి
డయాబెటిస్, ఇన్ఫెక్షన్లను గుర్తించడానికి మూత్రంలో షుగర్, కల్చర్ లాంటి సామాన్యమైన పరీక్షలు చేయించండి. నపుంసకత్వానికి
- ఇది చాలా సాధారణ సమస్య అని, తాత్కాలికంగా, సామాన్యంగా స్వల్పకాలం మాత్రమే ఉండే సమస్య అని వివరించండి.
- సెక్స్ కు ముందు సిగరెట్స్ తాగడం, మద్యాన్ని తాగడం వద్దని సలహాని ఇవ్వండి.
- ఆ పురుషుడికి ఒత్తిడి, విచారం ఉండడానికి కారణాలేమిటో చర్చించండి, ఈ ఉద్వేగాలకు, నపుంసకత్వానికి మధ్య ఉండే సంబంధాన్ని వివరించండి.
- ఆ పురుషుడిని రెండు వారాలపాటు లైంగిక కలయిక లేకుండా ఉండమనండి, కాని ఈసమయంలో లైంగిక కలయికలేని ఆనందాన్నిచ్చే శారీరక స్పర్శలు, సాంఘిక కార్యక్రమాలను అభ్యాసం చెయ్యమనండి;
- లైంగిక భాగస్వామికి కౌన్సిలింగ్ చేసి ఆమెను కూడా చికిత్సలో భాగస్వామ్యాన్ని తీసుకోమనండి.
ప్రిమెచ్యూర్ ఇజాక్యులేషన్ లేక అపరిపక్వ వీర్యస్థలనం ఉంటే, ఇది చాలా సాధారణ సమస్య అని, చాలా తరచుగా ఒత్తిడి దానికి కారణమని వివరించండి. నొక్కే లేక అణచే పద్ధతి, ఆపి-ప్రారంభించే పద్ధతి ద్వారా వీర్యస్థలనాన్ని ఆపవచ్చు. అతన్ని స్థలనం అవబోయేముందు వచ్చే స్పందనను గుర్తించమని చెప్పాలి. ఇది అనుభవమవగానే అతను లైంగిక కలాపాన్ని ఆపాలి. ఆ స్పందన ఆగే వరకు నిరీక్షించి అప్పుడు మళ్ళీ లైంగిక కలాపాన్ని మొదలుపెట్టాలి. నొక్కే పద్ధతిలో అతనికి ఆ స్పందన కలగగానే తన పురుషాంగాన్ని వేళ్ళతో నొక్కుతాడు ఇది వీర్యాన్ని స్థలించాలనే కోరికను తగ్గించి దానిని నిరోధిస్తుంది. ఈ పద్ధతులు తను వీర్యస్థలనాన్ని నియంత్రించుకోగలననే ఆత్మవిశ్వాసాన్ని అతనికి కలిగించడానికి సహాయ పడతాయి. పురుషుడికి ప్రిమెచ్యూర్ ఇజాక్యులేషన్ సమస్య వుంటే అతను ఉపరతిని అనుసరిస్తే మంచిది. అతనికి స్థలనం అవబోతూందనిపిస్తే వెంటనే తన పురుషాంగాన్ని స్త్రీ యోని నుండి బయటికితీసి. అంగం అడుగు భాగాన్ని నొక్కి పట్టుకోవడానికి వేళ్ళను ఉపయోగించాలి. స్థలించాలనే కోరిక తగ్గగానే తిరిగి అతను లైంగిక కలయికను కొనసాగించవచ్చు
లైంగిక కలయికలో నెప్పి ఉన్న స్త్రీలకు
- ఇది సాధారణమని, ఒత్తిడి వలన లేక లైంగికంగా ఉత్తేజితం కాకపోవడం వలన ఇలా వుంటుందని వివరించాలి.
- ఆమె అంగీకరిస్తే, లైంగికంగా ఉత్తేజితురాల్ని చెయ్యడంతో యోని తడిగా అవడానికి ఆమెను ప్రేరేపించడం అవసరమని అతనికి కౌన్సిలింగ్ ద్వారా వివరించాలి. ఇద్దరూ కోరుకున్నప్పుడే లైంగిక కలయిక ఉండాలి.
- సులభంగా జారేలాచేసే వెన్న లేక నూనె లాంటివి యోనిలో రాసుకోమని చెప్పాలి.
ఒక లైంగిక భాగస్వామికి రెండోవారికంటే తక్కువ లైంగిక కోరిక వుంటే లైంగిక కోరిక లేకపోవడమనేది ఒక సమస్య సాధ్యమైతే, ఇద్దర్నీ విడి విడి గానూ, కలిపి కౌన్సిలింగ్ చెయ్యాలి. లైంగిక అవయవాల పరమైన శారీరక సమస్యకంటే వైవాహిక సమస్యకే ఈ సమస్యకు కారణమని వారికి నచ్చజెప్పి నమ్మకం కలిగించాలి. వారి భావనలను, కలవరాలను చర్చించడానికి ప్రోత్సహించాలి. ఇద్దరూ కలిసి చేసి ఆనందించిన కార్యకలాపాల్ని గుర్తించండి (ఉదాహరణకు స్నేహితులను కలవడం), అలాంటి వాటిని తరచుగా మళ్ళీ చెయ్యడానికి ప్రోత్సహించండి. లైంగిక కోరిక ఎక్కువ ఉన్న భాగస్వామికి లైంగిక సంతృప్తి కలగడానికి హస్తప్రయోగం ఒక మార్గమని సూచించండి.
వేరే వారి దగ్గరకు ఎప్పుడు పంపాలి?
మీరు ఈ క్రింది సందర్భాలలో పంపాలి
- బహిరంగ ప్రదేశంలో దుస్తుల్ని విప్పేయడం లాంటి అసాధారణ లైంగిక ప్రవర్తనను ఎవరైనా ప్రదర్శిస్తూంటే.
- బోధన, కౌన్సిలింగ్ తరువాత కూడా ఎవరికైనా లైంగిక సమస్యలు కొనసాగుతూంటే.
- లైంగిక సమస్య డయాబెటిస్, లైంగిక వ్యాధులు లాంటి తీవ్రమైన శారీరక వ్యాధుల సంబంధితమని మీరు అనుమానిసూంటే.
హస్తప్రయోగం: హస్త ప్రయోగం లైంగిక సంతృప్తి పొందడానికి ఆరోగ్యకరమైన మార్గం
ప్రతి ఒక్కరికి తమ స్వంత లైంగిక జీవితం వుంటుంది. ఉదాహరణకు వ్యక్తులకు లైంగిక కల్పనలు ఉంటాయి లేక తన లైంగిక అవయవాల్ని తను ప్రేరేపించుకోవచ్చు (హస్తప్రయోగం). కొంతమంది హస్తప్రయోగం తప్ప పని అని భావించవచ్చు. హస్తప్రయోగం చేసేవారిలో కొంతమందికి తాము ఎవరికైనా పట్టుబడి పోతానేమోననే భయం వుంటుంది లేక తాము తప్ప చేస్తున్నామనే అపరాధభావం వుంటుంది. ఇది ఒత్తిడిని, విచారాన్ని కలిగిస్తుంది. హస్తప్రయోగం చేస్తున్న వ్యక్తి పురుషాంగం గట్టిపడకపోతే నపుంసకత్వం సమస్యవుంటుంది. కొన్ని సందర్భాలలో హస్తప్రయోగం చేసుకునే స్త్రీలకు అపరాధ భావం చాలా ఎక్కువగా వుంటుంది. కొంతమంది దానిని నైతిక బలహీనతగా భావిస్తారు. హస్తప్రయోగం పురుషులకు, స్త్రీలకు కూడా సహజమైన లైంగిక కార్యకలాపం. హస్తప్రయోగం సురక్షితమైన లైంగిక చర్య, ఏ విధమైన ఆరోగ్యసమస్యల్ని కలగజేయదు.
తరువాత ఏమి చెయ్యాలి?
ఒక వారం తరువాత, ఆపైన రెండు వారాలకు ఆ వ్యక్తి లేక దంపతులిరువురు మీ సలహానెలా పాటిస్తున్నారో సమీక్షించాలి. తరచుగా వివరణ, సమస్యలు బహిర్గత పరచడం వ్యక్తులు కొంత కుదుట పడడానికి సహాయపడుతుంది, ఇది లైంగిక ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరుస్తుంది.
స్వలింగ లైంగిక సంబంధాలు, మానసిక ఆరోగ్యం
హోమో సెక్సువాలిటీ లేక స్వలింగ లైంగిక సంబంధాలు అంటే పురుషుడికీ పురుషుడికీ మధ్య లేక ఫ్రీకీ స్త్రీకీ మధ్య (లెస్బియన్ సంబంధం) లైంగిక సంబంధం. ఈ విధమైన లైంగిక ప్రవర్తనల పట్ల చాలా బలమైన అభిప్రాయాలు ఉన్నాయి. కొన్ని ప్రదేశాలలో దీనినొక మానసిక ఆరోగ్య సమస్యగా లేక నేరచర్యగా పరిగణిస్తారు. ఒక ఆరోగ్య కార్యకర్తగా మీరు స్వలింగ లైంగిక సంబంధాలను విభిన్నమైన లైంగిక సంబంధానికి ఉదాహరణగానే పరిగణించాలి. హోమో సెక్సువాలిటీ మానసిక ఆరోగ్య సమస్య కాదు. స్త్రీ పురుషుల లైంగిక సమస్యలు సమస్యలు ఎలా వస్తాయో, హోమో సెక్సువల్ లైంగిక సంబంధాలలో కూడా అలాగే వస్తాయి. నిజానికి హోమో సెక్సువల్స్లో చాలా తక్కువ మంది ఆరోగ్య కార్యకర్తలతో చర్చిస్తారు. తమను విమర్శిస్తారనే భయం, వెక్కిరిస్తారనే వెరపు దీనికి కారణం. తమ జెండర్కు చెందిన వారి పట్ల ఆకర్షితులయినవారు హింసింపబడతారు కనుక కొంతమంది ఒంటరితనం, అపరాధభావం, భయం, అసంతోషంతో బాధపడతారు. ఈ పరిస్థితికి మీరు సున్నితంగా స్పందించి హోమో సెక్సువల్ పురుషులు, లెస్బియన్ స్త్రీలు తమభావాల్ని మనసు విప్పి చెప్పడానికి తగిన నమ్మకమైన వాతావరణాన్ని కల్పిస్తే, వారు తమ ఒంటరితనాన్ని వెలివేయబడిన స్థితిని తట్టుకోగలుగుతారు.
సెక్స్, మానసిక వైకల్యం
మానసిక వైకల్యం ఉన్నవారికి సెక్స్ పరమైన స్పందనలు ఉండవని మనం తరచుగా అనుకుంటాము. మానసిక వైకల్యం ఉన్నంత మాత్రాన వారికి లైంగిక స్పందనలు, కోరికలు వుండవనుకోగూడదు. దురదృష్టవశాత్తు మానసిక వైకల్యం ఉండడం కారణాన వారితో లైంగిక సంబంధం వుండాలని కోరుకునే వ్యక్తులు తారసపడడం అరుదు. ఇతరులకు లాగా తమ లైంగిక స్పందనల్ని వారు వ్యక్తం చెయ్యలేకపోవచ్చు. ఈ కారణాలచేత వారు ఆందోళనకు, అసంతోషానికి లోనయి అసహజమైన లైంగిక ప్రవర్తనను ప్రదర్శిస్తారు. అలాంటివారికి (వారి కుటుంబాలకు) లైంగిక ప్రవర్తనల గురించి కౌన్సిలింగ్ అవసరమవుతుంది. ప్రత్యేకంగా, లైంగిక సంతృప్తిని పొందడానికి పద్ధతిగా హస్తప్రయోగాన్ని సూచించవచ్చు. కాని, కొన్ని సార్లు లైంగిక ప్రవర్తన అసహజంగా, చివరికి ఇతరులకు ప్రమాదకరంగా పరిణమిస్తుంది. అలాంటి వారిని మానసిక ఆరోగ్య సేవల నిపుణుల దగ్గరకు పంపండి.
లైంగిక సమస్యల్ని పరిష్కరించడంలో గుర్తుంచుకోవలసిన విషయాలు
- లైంగిక సమస్యలు అసంతోషకరమైన బంధాల ఫలితం; ఈ సమస్యలు వారి బంధాన్ని మరింత అసంతోషకరంగా చేస్తాయి. సాధ్యమైనంత వరకు దంపతులిద్దరితోనూ మాట్లాడండి.
- కొన్ని లైంగిక సమస్యలు డయాబెటిస్ లాంటి తీవ్రమైన శారీరక వ్యాధికి సంబంధించినవయి ఉండొచ్చు. అసహజమైన లైంగిక ప్రవర్తనకు తీవ్రమైన మానసిక వ్యాధి కారణం కావచ్చు
- డిప్రెషన్, ఆందోళన, మద్యం వ్యసనం లైంగిక సమస్యలకు కారణమవుతాయి.
- తనను నమ్మి చెప్పిన రహస్యాల్ని గోప్యంగా ఉంచడం చాలా ముఖ్యం, ఒక వ్యక్తి తను చెప్పిన విషయాలు తన భాగస్వామి వినకూడదని అనుకుంటే ఆ కోరికను గౌరవించాలి.
- వ్యక్తులు చాలా అరుదుగా లైంగిక సమస్యల గురించి ఫిర్యాదు చేస్తారు; తరచుగా వారి ప్రధానబాధ అలసట లాంటి శారీరక సమస్య "మీ జీవిత భాగస్వామితో మీ సంబంధం ఎలా వుంది" అనే సరళమైన ప్రశ్నను ప్రతి ఒక్కరిని అడగడం మంచిది.
- లైంగిక కలయిక గురించి ఉన్న అజ్ఞానం చాలా లైంగిక సమస్యలకు కారణం. లైంగిక సమస్యలకు అత్యంత సమర్థవంతమైన చికిత్స బోధన.
అకస్మాత్తుగా శరీరంలో ఒక భాగం పనిచెయ్యకపోవడం
ఈ విభాగం అకస్మాత్తుగా శరీరంలో ఒక భాగం పని చెయ్యకపోవడం, మాట్లాడ లేక పోవడం లేక శరీరంలో ఒకభాగాన్ని కదపలేక పోవడం, జ్ఞాపకశక్తిని కోల్పోవడం, స్పృహను కోల్పోవడం లాంటి మానసికశక్తిని కోల్పోయిన సందర్భాల గురించి వివరిస్తుంది. మెదడుకు దెబ్బతగలడం, పక్షవాతం లాంటి మెదడుకు సంబంధించిన వ్యాధిని ఒక కారణంగా మొదట పరిగణించాలి. దీనికి తక్షణ వైద్య చికిత్స అవసరమౌతుంది. కాని అలా అకస్మాత్తుగా పనిచెయ్యకుండా పోవడం మానసిక సమస్యలవల్లకూడా వస్తుంది. ఇలా జరిగినప్పుడు దానిని " కన్వర్షన్ డిజార్జర్" అని అంటారు.
మానసిక సమస్యల కారణంగా అంతటి శారీరక వైకల్యం ఎలా వస్తుంది?
ఒత్తిడిలో ఉన్న ఒకరిని, ఉదాహరణకు, ఒక యువతిని ఊహించుకోండి. ఈ ఒత్తిడి పరీక్ష తప్పడమవొచ్చు లేక ప్రేమ వైఫల్యం కావచ్చు, లేక తనకు ఇష్టం లేని వ్యక్తితో బలవంతపు వివాహమవొచ్చు. తెలిసిన కారణాలవల్ల ఆమె తన ఒత్తిడికి కారణాల్ని తన కుటుంబ సభ్యులతో చెప్పడం కష్టమవొచ్చు. ఆమె తీవ్రమైన శారీరక వ్యాధికి లోనయితే ఆమే ఎదుర్కొనే ఇతర సమస్యలన్నీ వెనక్కు పోతాయి.
కన్వర్షన్ డిజార్డర్ లో సరిగ్గా ఇదే జరుగుతుంది., ఆవ్యక్తి మానసిక ఒత్తిడి శారీరక వ్యాధిగా మారుతుంది. ఈ పరిస్థితి చాలా అకస్మాత్తుగా, నాటకీయంగా వస్తుంది. దీనిని హిస్టీరియా అనికూడా అంటారు. కన్వర్లన్కి సాధారణ లక్షణాలు
- స్వరాన్ని కోల్పోవడం
- దృష్టిని కోల్పోవడం
- నడవ లేకపోవడం లేక చేతుల్ని ఉపయోగించ లేకపోవడం
- ఫిట్స్
- కన్వర్షన్ డిజార్జర్ లో మానసిక ధర్మాలు కూడా ప్రభావితమవుతాయి.ఉదా:
- గుర్తుంచుకునే శక్తి (తన జీవిత దశలన్నిటినీ ఆమె మరచిపోవచ్చు)
- చైతన్య స్థాయి (వ్యక్తి గందరగోళంలో లేక మైమరపులో ఉన్నట్లు కనిపించడం)
ఇది ఒక అంటు వ్యాధిలాగా మారే ప్రమాదం వుందా?
కన్వర్షన్ డిజార్డర్ అంటువ్యాధి కానప్పటికి దగ్గర దగ్గరగా నివసించే చాలమందికి ఇది ఒకేసారి వచ్చేప్రమాదం వుంది. ఉదాహరణ, పాఠశాల విద్యార్ధులు, తరచుగా అడపిల్లలు. ఒకమ్మాయికి కన్వర్షన్ లక్షణం వస్తే, ఇతర అమ్మాయిల్లో కొంతమందికి కూడా ఇవే లక్షణాలు వచ్చే ప్రమాదం, అంటువ్యాధి లాగా కనిపించే ప్రమాదం ఉంటుంది. దీనికి ఒక కారణం చిన్నపిల్లలు ఈ సమస్యను ఒక తీవ్రమైన వ్యాధిగా పరిగణించడం (తన తోటి విద్యార్థినిలో ఇది చూడడంవల్ల) వల్ల ఒత్తిడి అదే లక్షణంగా మారుతుంది. భయం, అజ్ఞానం వల్ల పిల్లలు ఒత్తిడికి లోనవుతారు, వారు ఇప్పటికే ఆలక్షణం రీతిని ఎరుగుదురు కనుక (తోటి విద్యార్ధిలో చూచారు కనుక) ఈఒత్తిడి అదేలక్షణానికి మారుతుంది.
మానసిక కారణాన్ని ఎప్పుడు అనుమానించడం?
లక్షణానికి బహుశా మానసిక కారణమవొచ్చు అని సూచించే చిహ్నాలు చాలా వుంటాయి
- ఆ వ్యక్తి వయసు 40 సంవత్సరాల లోపు అయితే మెదడు వ్యాధి వుండే అవకాశం తక్కువ.
- ఇతర తీవ్రమైన శారీరక వ్యాధి లక్షణాలు లేనప్పుడు. (ఉదాహరణకు, స్ట్రోక్ వచ్చిన వారికి పక్షవాతం ముఖానికి ఒక వైపే ఉండొచ్చు).
- లక్షణాలు ఒక సమయానికీ మరొక సమయానికీ మారినప్పుడు.
- ఇటీవల ఒత్తిడి కలిగించేవి జరిగినప్పుడు, ఉదా. పరీక్షలు.
- ఒత్తిడిని కలిగించే ఆ సందర్భాన్ని తప్పించుకునేందుకు, ఉదాహరణకు, ఇష్టంలేని వివాహాన్ని తప్పించుకునేందుకు, జబ్బును అసరాగా తీసుకున్నారని ఆధారం ఉంటే.
ఈ సమస్యను సంబాళించడమెలా?
కుటుంబాన్ని లేక స్నేహితుల్ని అడగవలసిన ప్రశ్నలు
- ఇది ఏ విధంగా మొదలయింది? ఇంతకుమునుపు అనారోగ్యం ఉన్న చిహ్నాలేవీలేకుండా, అకస్మాత్తుగా వస్తే అది బహుశా కన్వర్షన్ డిజార్జర్ లక్షణం.
- ఇటీవల ఏమైనా ఒత్తిడి వుందా? ప్రత్యేకంగా పరీక్షలు, ఉద్యోగంలో సమస్యలు లేక వివాహ ఏర్పాట్లు.
కన్వర్షన్ డిజార్డర్ ఉన్న వ్యక్తిని అడగవలసిన ప్రశ్నలు
- ఈ సమస్య ఎలా మొదలయింది? ఏవైనా గాయాలు గానీ, శారీరక వ్యాధులు గానీ వున్నాయేమో పరీక్షించండి.
- ఇటీవల మీరే విషయం గురించైనా బాధపడుతున్నారా? కుటుంబంలో లేక సన్నిహిత వ్యక్తిగత సంబంధాలలో సమస్యలేమైనా వచ్చాయేమో అడగండి. ఆవ్యక్తి విద్యార్థి అయితే, పాఠశాలలో ఏమైనా ఇబ్బందులు లేక పరీక్షలు సరిగ్గా రాయకపోవడం లాంటి సమస్యలు ఉన్నాయేమో అడగండి.
- డిప్రెషన్, ఏంగ్జయిటీ లక్షణాల గురించి అడగండి.
ఇంటర్వ్యూ లో గమనించవలసిన విషయాలు
- మెదడు వ్యాధి లక్షణాలు, ఉదా. కాళ్లకు పక్షవాతం (కుంటుతూ నడవడం, కండరాలు సన్నబడిపోవడం) లక్షణాలు ఉన్నాయేమో, చూడండి.
- కన్వర్షన్ లక్షణాలు ఉన్నవారు తమ లక్షణాల్ని అవెంత తీవ్రమైనవి అయినప్పటికి, పట్టించుకున్నట్లు కనపడరు. ఇలా పట్టించుకోక పోవడమనేది మానసిక వ్యాధికి సూచనగా అనుకోవచ్చు.
ప్రత్యేక ఇంటర్వ్యూ సూచనలు
- వ్యక్తికి విచారం కలిగించే వ్యక్తిగత అంశాలు ఉండొచ్చు. కుటుంబ సభ్యులు లేక ఇతరులు దగ్గర ఉన్నప్పుడు వాటిని మీతో పంచు కునేందుకు ఆమెకు సౌకర్యంగా వుండకపోవచ్చు.
- కొంతమంది పూర్తిగా మూగగా మారిపోతారు. వారు మాట్లాడనే మాట్లాడరు, మీరు చెప్పేది వింటున్నట్లు కూడా కనపడరు. దీనికెప్పుడూ కోపగించుకోవద్దు. వారు ఒత్తిడిలో వుండడం వలన మూగగావున్నారు తప్పితే ఉద్దేశపూర్వకంగా మీపనిని కష్టతరం చెయ్యాలని ప్రయత్నించడం కాదు.
- లక్షణాలు మెడికల్ వ్యాధి వలన కాదని నిర్ధారించుకోండి.
- ఆ వ్యక్తికి ప్రాణానికి ప్రమాదం కలిగించే వ్యాధి ఏమీ లేదని కుటుం బానికి వివరించండి. ఐనప్పటికి, వారికి ఈ వ్యక్తి జబ్బు ఉన్నట్లు నటిస్తున్నాడనే భావాన్ని మాత్రం కలిగించకండి.
- కొన్ని గంటల్లో లేక కొన్ని రోజుల్లో లక్షణాలు తగ్గిపోవచ్చు. ఈ సమయాన్ని అతనితో సామరస్యం ఏర్పరచు కోవడానికి ఉపయోగించండి. లక్షణాల గురించి మరీ ఎక్కువ వ్యగ్రతను చూపకండి. దానికి బదులు ఆవ్యక్తి ఎదుర్కొంటున్న ఒత్తిడుల మీద దృష్టి పెట్టండి.
- తన విచారాల్ని ఒత్తిడుల్ని మనసు విప్పి చెప్పుకోవడం, తనకి ఉన్న లక్షణాలు జీవితంలో వచ్చిన కష్టాలకు సంబంధించినవేమోనని అంగీకరించడం ఆవ్యక్తి త్వరగా కోలుకోవడానికి కీలకం.
- తన సమస్యలకు పరిష్కార మార్గాల గురించి ఆలోచించమని ఆమెను ప్రోత్సహించండి.
- ఆసుపత్రిలో చేరడాన్ని చాలా కాలంపాటు విశ్రాంతి తీసుకోవడాన్ని వ్యతిరేకించండి.
- మందుల్ని వాడకండి.
- డిప్రెషన్ ఉన్నవారికి వేరే చోట సూచించినట్లుగా చికిత్స చెయ్యండి.
వేరేచోటకు ఎప్పడు పంపాలి?
ఈ క్రింది సందర్భాలలో పంపండి
- లక్షణాలు వారం కంటే ఎక్కువ కాలం కొనసాగితే.
- ఆ వ్యక్తికి తీవ్రమైన జ్వరం వుంటే, డయాబెటిస్ లేక అధిక రక్తపోటు ఉంటే.
- ఆ వ్యక్తికి లక్షణాలు ఉన్నప్పుడు అతనికి గాయమయితే లేక అతను ఆహారాన్ని లేక ద్రవాల్ని 24 గంటలదాకా తీసుకోకపోతే.
తరువాత ఏమి చెయ్యాలి?
ఆమెను ఒక వారం తరువాత రమ్మని, ఆమెకెలా వుందో తెలుసుకుని దాని ఆధారంగా మళ్ళీ ఒక నెల నుంచి మూడు నెలలకు తిరిగి సమీక్షించాలి. ఇది ఆమెతో బంధాన్ని పెంపొందించుకోవడానికి, తన కష్టాల్ని ఆమె ఎలా ఎదుర్కో గలుగుతూందో అంచనా వెయ్యడానికి సహాయపడుతుంది.
సానుకూల కన్వర్షన్ లక్షణాలను సంబాళించేటప్పుడు గుర్తుంచుకోవలసిన విషయాలు
- శారీరక వ్యాధిని అకస్మాత్తుగా వచ్చే శారీరక, మానసిక లక్షణాలకు కారణంగా ఎల్లప్పుడూ ఆలోచించండి. ఇవి లేవని నిరూపణ అయితేనే కన్వర్షన్ డిజార్జర్ గురించి ఆలోచించండి.
- కన్వర్షన్ డిజార్డర్ హిస్టీరియాకు కొత్త పేరు. సాధారణ కన్వర్షన్ లక్షణాలు, కంఠం పోవడం, పక్షవాతం, జ్ఞాపకశక్తిని కోల్పోవడం, లేక గందరగోళంగా ప్రవర్తించడం.
- ఒత్తిడి కన్వర్లన్కి సాధారణకారణం.
- కన్వర్షన్ డిజార్డర్ ఉన్న చాలామంది తమంతట తామే దాన్నుంచి బయటపడతారు. ఒత్తిడి గురించి మాట్లాడడానికి సహాయపడితే వారు మరింత త్వరగా కోలుకుంటారు.
- లక్షణాలు అకస్మాత్తుగా, నాటకీయంగా వస్తాయిగనుక కుటుంబ సభ్యులు చాలా దిగ్ర్భాంతికి, ఆందోళనకు లోనవుతారు. ఏమి జరుగుతోందో వారికి వివరించండి.
మళ్ళీ మళ్ళీ అదే ప్రవర్తనను పునరావృతం చేసే వ్యక్తి
కొంతమందికి మళ్ళీ మళ్ళీ అదే పనిని చేసే జబ్బు ఉంటుంది. ఇది చేతులు కడుక్కోవడం లేక స్నానం చెయ్యడం (రోజుకు అనేక సార్లు) అవొచ్చు. ఇతర ఉదాహరణలు, తను చేసిన పని గురించి అనుమానించడం, ఉదాహరణకు, తలుపు తాళం వేసానో, లేదో అని మళ్ళీ మళ్ళీ చూడడం. ఈపనుల్ని ‘కంపల్లన్స్’ లేక ‘నిర్బంధాలు' అని అంటారు. కొంత మందికి అవే ఆలోచనలు మళ్ళీ మళ్ళీ వస్తాయి. ఉదాహరణకు, లైంగిక ఆలోచనలు, తను ప్రేమించిన వ్యక్తిని హత్యచేసినట్లు ఆలోచనలు మళ్ళీ మళ్ళీ రావడం చాలా దుఃఖదాయకంగా వుంటుంది. వీటిని ‘అబ్సెషన్స్’ అని అంటారు. తరచుగా అబ్సెషన్, కంపల్లన్ రెండిటికీ మధ్య సంబంధం ఉంలుంది. ఉదాహరణకు ఒకామెకు తను మురికిగా ఉన్నానని, ముఖ్యంగా ఒక వస్తువును ముట్టుకున్నప్పుడు, పదే పదే అనుకుంటుంది. ఇది ఆమె మళ్ళీ మళ్ళీ చేతులు కడుక్కోవడానికి దారితీస్తుంది. ఒక వ్యక్తి తను తలుపు తాళం వెయ్యలేదనుకుంటాడు. ఇది అతను మళ్ళీ మళ్ళీ తాళం వేసానో లేదో పరీక్షించడానికి దారి తీస్తుంది. ఇలా ఒకటి, రెండు సార్లు మాత్రమే జరిగితే, బహుశా అది సాధారణమే. కాని రోజుకు అనేక సార్లు జరుగుతూంటే, ఆ వ్యక్తి ఇదేమైనా జబ్బు చిహ్నమేమోనని దుఃఖ పడతాడు.
అబ్సెషన్స్, కంపల్లన్స్ అబ్సెసివ్ - కంపల్సివ్ డిజార్డర్ లక్షణాలు (ఒ సి డి). నిజానికి చాలా కొద్దిమంది మాత్రమే ఈ బాధల గురించి ఆరోగ్య కార్యకర్తతో చెప్తారు. మరోవైపు చాలామంది తమ లక్షణాలకు అసంతోషంగా వుంటారు, అలసటగా లేక విచారంగా లేక డిప్రెషన్ గా ఉందంటారు.
ఈ సమస్యనెలా సంబాళించడం?
అబ్సెషన్స్ లేక కంపల్షన్స్ ఉన్న వ్యక్తిని అడిగే ప్రశ్నలు
- మీమనసులో మళ్ళీ మళ్ళీ అవే ఆలోచనలు వస్తున్నాయా? ఏరకం ఆలోచనలు? అవి మీకు ఒత్తిడిని కలిగిస్తున్నాయా? ఇవి అబ్సెషన్ గురించి అడిగే ప్రశ్నలు.
- మీరు చేసిన పనినే మళ్ళీ మళ్ళీ చేస్తున్నారా? ఎలాంటి పనులు? ఈప్రశ్నలు కంపల్లన్స్ గురించి అడిగేవి.
- మీకు అసంతోషంగా లేక డిప్రెషన్గా వుందా? రోజువారీ బ్రతుకు మీద ఆసక్తి పోతోందని అనిపిసూందా? డిప్రెషన్ గురించి అడగండి.
సాధారణ రకం అబ్పెసివ్ - కంపల్సివ్ ప్రవర్తన
- కొంతమంది తాము ఎవరినైనా ముట్టుకున్న ప్రతిసారి, ఉదాహరణకు, కరచాలనం చేసిననప్పుడు, చేతులు మురికిగా అయిపోయూయని అనుకుంటారు.
- ఈ ఆలోచనలు వారిని ఎవరినైనా ముటుకున్న ప్రతిసారి చేతులు కడుకునేలాగా చేస్తాయి.
- ఈ పనులు అహేతుకమని తెలియడం వల్ల ఈపరిస్థితి వారిని అసంతోషంగా విచారంగా ఉండేలాగా చేస్తుంది.
వెంటనే ఏమి చెయ్యాలి?
అబ్సెషన్స్, కంపల్లన్స్ఉన్న వ్యక్తికి వాటిని అధిగమించడానికి సహాయ పడడం
ప్రేరకాల్ని జరగనిచ్చి, వాటికి ప్రతిస్పందనను నిరోధించడం.
- ఈ రకం చికిత్స పదే పదే ప్రేరేపించే అలోచనల్ని రానిచ్చి లేక సంఘటనల్ని జరగనిచ్చి, వాటికి ప్రతిస్పందనగా చేసే ప్రవర్తనల్ని నిరోధించడం మీద ఆధారపడుతుంది. ఆవ్యక్తి ఆలోచనల వలన ఆందోళనకు గురవుతాడు, కాని ప్రతిస్పందనను నిరోధించడం ద్వారా ఆలోచనల వలన కలిగిన ఆందోళనను అధిగమిస్తాడు, ఆ ఆలోచనల్ని ఎలా నియంత్రించుకోవాలో నేర్చుకుంటారు. ఈ చికిత్స ఆచరణలో ఎలా పనిచేస్తుందో విశదపరచడానికి ఒక సామాన్య కంపల్లన్, చేతులు కడుక్కోవడాన్ని తీసుకుందాం.
- ఆ వ్యక్తిని చేతులు కడుక్కోవడానికి దోహద పడిన పరిస్థితుల గురించి అడగండి, ఉదాహరణకు అతను ఇంటేలో ఏ మాత్రం దుమ్మును చూసినా చేతులు కడుక్కోవలసిందేనని చెప్పొచ్చు.
- అతనికి చికిత్స గురించి, ముఖ్యంగా చికిత్స చేసే సమయంలో ఒత్తిడి కలగొచ్చని వివరించండి. ఇది ఊహించినదే, పరిస్థితి మెరుగు పడడంలో భాగం.
- అతనిని క్లినిక్ లో దుమ్మును చూడమనండి. అతను చూసాక చేతులు కడుక్కోవాలనే కోరికను అదుపు చేసుకోమనండి. అతనికి ఒత్తిడి కలగొచ్చు, కాని ఈ ఒత్తిడి తగ్గుతుంది.
- ఇలా చేసాక అతనితో ఇదే విధంగా ఇంటి దగ్గర కూడా తన ప్రవర్తనను అదుపు చేసుకోవాలని చెప్పండి.
- ఒక వారం తరువాత మళ్ళీ చూడండి, ఏవిధంగా స్పందిస్తున్నాడో కనుక్కోండి, అతను అదుపు చేసుకోలేక పోతూంటే, ఎందుకు చెయ్యలేక పోతున్నాడో కనుక్కుని మళ్ళీ ప్రయత్నించమనండి.
అబ్సెషనల్ ఆలోచనలకు మాత్రమే చికిత్స
కొంతమందికి పదే పదే అదే ఆలోచనలు వసూంటాయి, కాని వారు పదే పదే చేసిన పనులే చెయ్యరు. ఆ బాధాకరమైన ఆలోచనల్ని ఆలోచించకుండా వుండడానికి లేక తమ మనసును మళ్ళించుకోవడానికి వారు మానసిక క్రతువుల్ని చేస్తుంటారు. చికిత్స నిబంధన అదే : తనను పదేపదే భయపెడుతున్న ఆలోచనల్ని అనుమతించడం, మానసిక క్రతువుల్ని నిరోధించడం ద్వారా పరిస్థితి క్రమేపీ మెరుగు పడుతుంది. ముందులాగే ఇక్కడ కీలకమైనది, క్రమబద్దంగా, ముఖ్యంగా ఇంటిదగ్గర, ఆచరించడం.
ఆచరణ సోపానాలు
- ప్రయత్నపూర్వకంగా కొంత సమయం వరకు, ఉదా. ఒక నిమిషం వరకు, ఆలోచించడం, ఆతరువాత క్రమేపీ ఆ సమయాన్ని పెంచడం.
- పదే పదే వస్తున్న ఆలోచనల్ని రాత పూర్వకంగా నమోదు చెయ్యడం.
- ఆలోచనలకు భంగం కలిగించే మానసిక క్రతువుల్ని లేక మళ్ళించే పనుల్ని నిరోధించడం.
- ఆలోచనల్ని ఆపడం.
చివరలో, ఆలోచనల్ని ఆపడం, ఆమె అబ్సెషనల్ ఆలోచనల్ని ఆలోచిసూనే తన మనసులో స్థిరంగా 'ఆపు’ అని చెప్తుంది. దానికి బదులు, ఒక ప్రత్యమ్నాయ ఆలోచనను లేక ఆసక్తిని కలిగించే లేక ప్రశాంతపరచే దృశ్యాన్ని చాలా వివరంగా ఆలోచిస్తుంది. చికిత్సను ప్రారంభించేముందు ఆమెతో తనకు వచ్చే అబ్సెషనల్ ఆలోచనలు ప్రత్యామ్నాయ ఆలోచనల జాబితాను తయారు చెయ్యమని చెప్పాలి. ఇతర చికిత్సలకు లాగానే ముందు మీతో కలిసి, తరువాత నిర్ణీత కాలపరిమితి వరకు, ఎప్పుడైనా సరే ఆమె తన అబ్సెషనల్ ఆలోచనల్ని ఆపగలిగే వరకు ఇంటి దగ్గర అభ్యాసం చెయ్యమనాలి.
అబ్సెషన్స్ ని, కంపలన్స్ ని సంబాళించడంలో గుర్తుంచుకోవలసిన విషయాలు
- ఒక వ్యక్తి చేసిన పనుల్నే పదే పదే చెయ్యడాన్ని కంపల్లన్స్ అంటారు; ఒక వ్యక్తి అదే ఆలోచనల్ని మళ్ళీ మళ్ళీ ఆలోచించడాన్ని అబ్సెషన్స్ అని అంటారు. ఇవి అబెసివ్-కంపల్సివ్ డిజార్జర్ (ఒ. సి. డి.) లో వుంటాయి.
- మళ్ళీ మళ్ళీ చేతుల్ని కడుక్కోవడం, తలుపు వేసానో, లేదోనని పదే పదే పరీక్షించడం కంపల్లన్కి సాధారణ ఉదాహరణలు
- ఒ. సి. డి. తరచుగా రానప్పటికి, ఈజాడ్యం చాలా విచారాన్ని అశక్తతను కలగజేస్తుంది.
- సరళమైన కౌన్సిలింగ్ పద్ధతులు, ఏంటీడిప్రెసెంట్ మందులు ఒ. సి. డి. తో బాధపడుతున్న చాలామందికి ఉపశమనం కలిగిస్తాయి