గుండె అనుక్షణము సంకోచ, వ్యాకోచాలు చేస్తూ రక్తాన్ని శరీర భాగాలకు సరఫరా చేస్తుంటుంది. ఇలా సంకోచించినప్పుడు (కుంచించుకొన్నప్పుడు) రక్తం గుండె నుండి రక్త నాళాల లోనికి వేగంగా వత్తిడితో ప్రవహిస్తుంది. ఈ వత్తిడిని సిస్టోలిక్ బ్లడ్ ప్రెషర్ (Systolic Blood pressure) అని అంటారు.
గుండె మరల వ్యాకోచించి సాధారణ స్ధితికి వచ్చినప్ఫుడు,రక్తనాళాలలో వున్న వత్తిడిని డయాస్టోలిక్ బ్లడ్ ప్రెషర్ అని అంటారు. ఈ రక్త పోటును గాజు గొట్టము లోని పాదరసపు మిల్లీ మీటర్లలో కొలుస్తారు.
సాధారణంగా ఆరోగ్యవంతుల రక్త పోటు సిస్టోలిక్ ప్రెషర్ 90 నుండి 120 మి.మీ గాను, డయాస్టోలిక్ బ్లడ్ ప్రెషర్ 60 నుండి 80 మి.మీ గాను నమోదు కావచ్చు.
అయితే ఈ బి.పి మనిషి నుండి మనిషికి వయస్సు పెరుగుతున్నకొద్దీ మార్పు చెందుతుంది.
అలాగే సాధారణ వ్యక్తిలో రక్తపోటు ఉదయం నుండి సాయంత్రానికి కొన్ని మార్పులు చెందుతుంటుంది. మానసిక వత్తిడులు కూడా బి.పి ని ప్రభావితం చేస్తాయి.
అధిక రక్తపోటు - అనర్ధాలు :
లక్షణాలు: -
తీసుకోవలసిన జాగ్రత్తలు : -
40 సంవత్సరాలు పైబడి వున్న వారు ప్రతి సంవత్సరం పూర్తి ఆరోగ్య పరీక్షలు చేయించుకోవాలి.
కుటుంబంలో ఎవరికైనా అధిక రక్తపోటు వున్నా ఆరోగ్య పరీక్షలు కనీసం సంవత్సరానికి ఒక సారి చేయించుకోవాలి.
సాధారణంగా ఉండవలసిన రక్త పోటు (బి.పి) కన్నా తక్కువ స్ధాయిలో బి.పి ఉండటాన్ని లోబిపి అంటారు. వైద్యపరిభాషలో దీనినే హైపోటెన్షన్ అని అంటారు. దీని వలన ప్రధాన అవయవాలైన గుండె,మెదడు,మూత్రపిండాలకు,ప్రాణ వాయువు (ఆక్సిజన్) ఆహారసరఫరా తగు పాళ్ళలో జరగదు.
సాధారణంగా కొందరిలో 90/60 మి.మీ. ఉన్నప్పటికి ఆరోగ్యంగానే వుంటారు. కాని బి.పి.సుమారు 160/90 ఉండి, 110/70 కి తగ్గితే అది లోబిపి గా పరిగణించాలి. బిపి రీడింగ్ లో తేడా 40 మి.మీ. కు మించింది అంటే అది లోబిపి గా పరిగణించాలి.
లోబిపి లక్షణాలు : -
రుమాటిక్ గుండె వ్యాధి – ఇది గుండె లోని కవాటాలకు వచ్చే వ్యాధి. గుండెలో, సంకోచించే - వ్యాకోచించే ప్రక్రియ ఈ కవాటాల ద్వారా జరుగుతుంది, ఈ సంకోచ వ్యాకోచ (కవాటాలు మూసుకొనుట – తెరుచుకొనుట) ప్రక్రియ ద్వారా రక్త ప్రసరణ జరుగుతుంది(శరీరం నుండి గుండెకు–గుండె నుండి శరీరానికి ప్రసరణ జరుగుతుంది.)
ఈ వ్యాధి స్ట్రెప్టోకోకల్ బాక్టిరియా ద్వారా వస్తుంది. మొదట ఈ బాక్టీరియా గొంతులో వ్యాధి కలిగిస్తుంది. ఇచ్చటి నుండి ఈ వ్యాధి క్రిములు, కీళ్ళకు వ్యాధి కలిగిస్తాయి. ఆ తరువాత తరచుగా, ఈ వ్యాధి గొంతుకు రావటం, కీళ్ళ పై ప్రభావం చూపే ప్రక్రియలో సరైన చికిత్స లేని సమయంలో, ఈ వ్యాధి క్రిములు గుండెకు చేరి, ఈ కవాటాలపై ప్రభావం చూపుతుంది. ఈ వ్యాధి వలన, శరీరంలోని ధాతువులు అనగా సముదాయక కణాలపై ప్రభావం చూపటంతో గుండెలోని ధాతు కణాలు, ఇంకా కీళ్ళ లోని ధాతువులు ఈ వ్యాధికి గురి అవుతాయి.
ఈ వ్యాధి సోకిన కవాటాలు సంకోచ వ్యాకోచన (కవాటాలు మూసుకొనుట – తెరుచుకొనుట) ప్రక్రియ పూర్తిగా జరగదు.
ఈ కవాటం మూసుకోనందువలన, రక్త ప్రసరణలు కూడా పూర్తిగా కాకుండా, వెనక్కి కారడం జరుగుతుంది, దీనినే రిగర్జ్ టేషన్, లేదా కారుట (లీక్) అందురు. ఈ వెనక్కు కారిన రక్తాన్ని మరలా ముందుకు పంపు చేయుటకు గుండెకు, గుండె కండరాలకు ఎక్కువ శ్రమ కలుగుతుంది.
అలానే గుండె కవాటాలు పూర్తిగా తెరుచుకోనందువలన, గుండె ఎక్కువ శ్రమతో రక్తాన్ని పంపు చేయ్యటం జరుగుతుంది. ఈ ప్రక్రియ వలనకూడా, గుండెకండరాలకు శ్రమ కలుగుతుంది. సామాన్యంగా ఈ కవాటాలు పూర్తిగా చిన్నగా అయిపోయేంత వరకు ఎటువంటి లక్షణాలు కనిపించక పోవచ్చు. ఎప్పుడైతే ఈ కవాటాలు మరీ చిన్నగా అవుతాయో అప్పుడే లక్షణాలు కనిపిస్తాయి.
1. ఛాతీ ఎక్స్ రే
2. ఎలెక్ట్రో కార్డియో గ్రామ్ – గుండె, గుండె లోని అవయవాలు పని తీరును చూపించే యంత్రం చికిత్స వ్యాధి తీవ్రతను బట్టి జరుగుతుంది.
ఇలాంటి హ్రుద్రోగం రాకుండా ఉండాలంటే –
1. కీళ్ళ ( వాపు , వాతం) జ్వరాన్ని నివారించటం.
2. గొంతు వాపు, వ్యాధి సరైన సమయంలో చికిత్స
3. ఒక వేళ వ్యాధి ఉన్నట్లైతే మరలా మరలా రాకుండా ఉండాలంటే, యాంటి బయాటిక్ తో చికిత్స తీసుకోవాలి. డాక్టరు సలహా మేరకు చికిత్స పొందాలి.
4. ఈ వ్యాధి పూర్తిగా నివారణ చెయ్యాలంటే
* రుమాటిక్ జ్వర నివారణ
* ఈ జ్వరాన్ని వెంటనే గుర్తించి, వెంటనే చికిత్స సరైన సమయంలో, సరైన పధ్ధతిలో
* డాక్టర్ సలహా మేరకు దీర్ఘ కాలిక చికిత్స పొందాలి.
"హార్ట్ ఫెయిల్యూర్” అంటే గుండె సమర్ధవంతంగా పని చేయలేక పోవడం. గుండే శరీరంలోని అన్ని భాగాలకు సాఫీగా రక్తాన్ని సరఫరా చేయడానికి ఎంత సమర్ధ వంతంగా పని చేయాలో అంత పని చెయ్యటంలేక పోతున్నది అని అర్ధం. (‘హార్ట్ ఫెయిల్యూర్’ అంటే గుండె పని చెయ్యటం ఆగిపోయిందనీ లేదా గుండెపోటు వచ్చిందనీ అర్ధం కాదు) (కాకుంటే, గతంలో తరచూ గుండె పోటు వచ్చిన వారికి హార్ట్ ఫెయిల్యూర్ సంభవిస్తూ ఉంటుంది). గుండె ఆగటాన్ని ‘రక్త ప్రసారం స్థంభించి గుండె ఆగిపోవటమని (సి హెచ్ యఫ్ - కన్జెస్టివ్ హార్ట్ ఫెయిల్యూర్)’ కూడా పిలుస్తారు." రక్త ప్రసారం స్థంభించటమనగా "గుండె సక్రమంగా పనిచెయ్యకపోవటం వల్ల శరీరంలో ద్రవం పేరుకుపోవటం.
‘ హార్ట్ ఫెయిల్యూర్ ’ కి చాలా విభిన్నకారణాలు ఉన్నాయి. కొన్నిసార్లు అసలు కారణమేమిటో కనుక్కోలేము.
హార్ట్ ఫెయిల్యూర్’ కు గల కొన్నిసాధారణ కారణాలు ఈక్రింద ఇవ్వబడ్డాయి:
ఈ వ్యాధిలో గుండెను కప్పి వున్న రెండు పొరల మధ్యలో ద్రవము అసాధారణ మోతాదులో చేరుతుంది.
ఈ వ్యాధికి కారకాలు స్థానికమైనవి (గుండెకు సంబంధించిన) లేక ఇతర వ్యవస్థలకు సంబంధించిన వ్యాధుల మూలంగా లేక ఏ కారణమూ లేకుండానే కూడా రావచ్చును. ఈ వ్యాధి ఆకస్మికంగా లేక దీర్ఘకాలికంగా బయట పడవచ్చు. వ్యాధి లక్షణాలు ఈ వ్యాధి బయట పడడానికి తీసుకున్న సమయాన్ని బట్టి వుంటాయి.
గుండెను కప్పి వున్న తిత్తిలో సాధారణంగా 15 - 50 మిల్లీ లీటర్ల ద్రవం వుంటుంది. ఇది గుండెను అంటిపెట్టుకొని వున్న పొర మరియు వెలుపలి పొరల మధ్య రాపిడిని నివారించే విధంగా ఉపయోగపడుతుంది. (చమురు లాగా) గుండెను కప్పి వున్న ఈ పొరలు మరియు వీటి మధ్య వున్న ద్రవము రెండూ గుండె సక్రమంగా పని చేయడంలో ముఖ్య పాత్ర వహిస్తాయి.
సాధారణంగా హృదయావరణము కొద్ది మోతాదులో అధిక ద్రవాన్ని రెండు పొరల మధ్య ఒత్తిడి పెరగకుండా సర్దుకునే విధంగా వ్యాకోచించే శక్తి కలిగి వుంటుంది. దీని మూలంగా ఏ కొద్ది పాటి ఒత్తిడైనా గుండెకు అన్ని వైపులా వ్యాపించే సౌకర్యం కలుగుతుంది. హృదయావరణము యొక్క నిర్మాణం గుండె కండరాలు సమతుల్యంగా సంకోచ వ్యాకోచాలకు సహాయపడే విధంగా వుంటుంది. గుండెలో ఉత్పన్నమయ్యే ఒత్తిడిని గుండెకు అన్ని వైపులా వ్యాపించే విధంగా సహయపడుతుంది. వ్యాధి లక్షణాలు హృదయావరణ తిత్తిలో ద్రవాలు ప్రోగవడానికి తీసుకున్న సమయం మీద, వేగం మీద ఆధారపడి వుంటుంది. కొద్ది మోతాదులో 80 మి.లీ ద్రవమైనా అది వేగంగా ప్రోగయినట్టయితే హృదయావరణ తిత్తిలోని ఒత్తిడిని పెంచుతుంది. అదే నెమ్మదిగా 20 మి.లీ ప్రోగయినట్టయితే లక్షణాలు త్వరిత గతిన బయటపడవు.
అసాధారణ రీతిలో ద్రవాలు ఉత్పన్నమౌతుండటానికి ఈ క్రింద ఇవ్వబడ్డ కారణాలు పై ఆధారపడి ఉంటుంది:
1 . సాధారణంగా గాయం తగిలిన తరువాత లేదా సూక్ష్మ క్రిమి సంపర్కము తరువాత
2 . శోధ రహిత స్రావము ప్రవాహములో అవరోధం మూలంగా ప్రోగయ్యే ద్రవాలు
సాధారణంగా శోషరసనాళాల ద్వారా ప్రవహించి రక్త స్రావంలో కలుస్తాయి. వీటి మార్గంలో అవరోధం ఏర్పడినప్పుడు ఈ ద్రవాలు వివిధ అవయవాలలో ప్రోగవుతూ వుంటాయి.
3 . శోధ సహిత స్రావ మూలంగా
వీటికి కారణాలు వేడి మంట వాపు (గాయముల ఉపరితలము నుంచి ) క్యాన్సరు, హృదయావరణ లోపలనే స్వంత కణముల మీద ప్రతి ఘాతము (తమ ప్రతి రక్షకాలే తమ కణములకు శత్రువుల వలె ప్రవర్తించి కణనాశనము కలుగజేయుట) కలగుట మూలంగా కావచ్చును.
(న్యూమోకాకై, స్ట్రెప్టోకొకై, స్టఫలో కొకై, నిస్సీరాయే క్షయ వ్యాధి
గుండెకు సంబంధించినవి:
ఎక్కువగా స్ట్రోక్ మెదడుకు రక్తం తీసుకువెళ్ళే దమనిలో ఏర్పడ్డ అడ్డంకి వల్ల కలుగుతాయి. దానివల్ల మెదడులోని ఆ భాగము దెబ్బతిని రక్త ప్రసారం స్ధంభించడం వలన, అక్కడ కణాలు నిర్జీవం అవుతుంది, మరియు మెదడులోని ఆ భాగము నియంత్రించే విధి మీద నియంత్రణ కోల్పోవచ్చు. ఉదాహరణకు మీరు చేయి లేదా కాలు ఉపయోగించలేకపోవచ్చు లేదా మాట్లాడే సామర్ధ్యాన్ని కోల్పోవచ్చు. ఈ నష్టం తాత్కాలికం కావచ్చు లేదా శాశ్వతం కావచ్చు పాక్షికం కావచ్చు లేదా పూర్తిగా కావచ్చు. లక్షణాలు మొదలైన వెంటనే కనుక చికిత్స పొందితే మెదడుకు రక్తం అందే అవకాశాలు మెరుగ్గా ఉంటాయి, నష్టానికి తక్కువ అవకాశముంటుందని వైద్యులు కనుగొన్నారు.
ఈ లక్షణాలు గనుక మీరు కలిగి ఉన్నట్లైతే అత్యవసరంగా మీరు వైద్య సహాయం పొందాలి. మీరు ఎంత త్వరగా సహాయం పొందగలిగితే వైద్యులు అంత త్వరగా ముందు జరగబోయే లేదా శాశ్వత నష్టాన్ని అరికట్టగలరు.
ప్రత్యేకించి పైన చెప్పిన ఏదో ఒక లక్షణంతో కలసి స్ట్రోక్ కు మరొక ప్రమాదకరమైన సంకేతాన్ని ట్రాన్సీయెంట్ ఇస్క్ -మిక్ ఎటాక్ (టి ఐ ఏ). ఈ ‘ టి ఐ ఏ’ అన్నది ఒక స్వల్పఘాతం అది పైన పేర్కొన్న లక్షణాలను కలిగిస్తుంది మరియు కొద్ది నిమిషాలపాటు మాత్రమే ఉంటుంది, కానీ అశ్రద్ధ చేయకూడనిది. ‘టిఐఏ’ వచ్చిన వారికి తర్వాతి కాలములో గుండె పోటు వచ్చే ప్రమాదం అధికం. మీకు టిఐఏ కలిగిందని మీరు భావిస్తే సత్వరం వైద్యుడిని కలవాలి.
మీ కుటుంబ వైద్యునితో మీకు స్ట్రోక్ కలిగే ప్రమాదము గురించి (పైన తెలిపిన ప్రమాదకారణాలను చూడండి) మరియు మీకు ముప్పు ఎలా తప్పించాలన్నదాని గురించి మాట్లాడండి. ఇక్కడ మీరు స్ట్రోక్ నుంచి తప్పుకోవటానికి చెయ్య వలసిన మరికొన్ని ఇతర పనులు ఉన్నాయి.
మీకు స్ట్రోక్ కలిగే సమస్యలను తెలుసుకునేందుకుగాను క్రమం తప్పకుండా వైద్యపరీక్షలు చేయించటం ముఖ్యం. గుండెపోటు కలుగకుండా ఆస్పిరిన్ ను తక్కువమోతాదులో తీసుకోవచ్చునేమో మీ వైద్యునితో మాట్లాడండి. ఆస్పిరిన్ రక్తాన్ని గడ్డకట్టకుండా సహాయము చేస్తుంది ఆ గడ్డకట్టటమే ధమనుల్లో అడ్డంకులను కలిగిస్తాయి.
కొలెస్ట్రాల్ ఒక మైనము వంటి పదార్ధము ఇది కాలేయము ఉత్పత్తి చేయ బడుతుంది. కొన్ని రకాల ఆహార పదార్ధాలలో వుంటుంది. విటమిన్ డి తయారీలో కొన్ని హార్మోనుల తయారీలో కణాల గోడల నిర్మాణంలో, పైత్య లవణాల తయారీలో అవసరమవుతాయి. పైత్య లవణాలు క్రొవ్వును అరిగించడంలో అవసరమవుతాయి. నిజానికి శరీరంలో కొలెస్ట్రాల్ తగు మోతాదులో తయారవుతుంది. అవసరానికి మించి తిననిచో మనిషి ఆరోగ్యంగా వుంటాడు కాని వీటికి దూరంగా ఉండడం అసాధ్యం ఎందుకంటే మనం ఇష్టపడే చాలా ఆహార పదార్ధాలలో ఇది వుంటుంది. మోతాదుకు మించి శరీరంలో కొలెస్ట్రా చేరినట్టయితే గుండె జబ్బులుకు దారి తీస్తుంది. కొలెస్ట్రాల్ అధికం కావడానికి చాలా అంశాలు దోహదం చేస్తాయి. కాని శుభవార్త ఏమంటే మనము కొన్ని చర్యలు తీసుకొనడం వల్ల వీటిని నియంత్రించవచ్చు.
మానవ శరీరం క్రొవ్వు పదార్ధాలు ఎక్కువ మోతాదులో తీసుకోవడానికి ఇష్టపడకపొయిన కొద్దిపాటి క్రొవ్వు శరీరానికి అవసరమవుతుంది. మనం చాలా మటుకు అవసరానికి మించి ఆహారంలో క్రొవ్వు తీసుకుంటూ వుంటాయి. మానవ శరీరానికి అవసరమైన శక్తినిచ్చే కాలరీలో నాలగవ వంతు సంతృప్త క్రొవ్వు పదార్ధాలు నుంచి రావాలి. కాని ఈ సంతృప్త క్రొవ్వు పదార్ధాల హానికరమైనవి మరియు వేయించిన ఆహార పదార్ధాలలో ఎక్కువగా వుంటాయి. సంతృప్త క్రొవ్వు పదార్ధాలు తక్కువ సాంద్రత క్రొవ్వులను అధికం చేస్తాయి.
మానవ శరీరం అసంతృప్తి క్రొవ్వులకు దూరంగా వుండడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. మనం తినే ఆహారంలో పాక్షికంగా కరిగిన వనస్పతి నూనె వున్నట్టుతే వీటిలో అసంతృప్త క్రొవ్వులు వుంటాయి. ఇవి హానికరమైనవి ఎందుకంటే ఇవి అధిక సాంద్రత గల క్రొవ్వులను తగ్గించి తక్కువ సాంద్రత గల క్రొవ్వులను అధికం చేస్తాయి. ఇది మన శరీరం కొరే దానికి విధంగా వుంటుంది. దీనికి బదులు మనం తీసుకున్న ఆహారంలో ఏక సంతృప్త క్రొవ్వు పదార్ధాలు బహుళ సంతృప్త క్రొవ్వు పదార్ధాలు వుండే విధంగా చూసుకోవడం మంచిది. ఇవి ఆలివ్ నూనెలో కెనొలో రకాల గింజలలో లభిస్తాయి. అవొకాలో కూడా ఏక సంతృప్త క్రొవ్వు పదార్ధాలు అధికంగా వుంటాయి.
ఒమేగా 3 అను క్రొవ్వు ఆమ్లాలు వున్న ఆహారం తీసుకోవడం మూలాన హెచ్.డి.ల్ ఎడ్.డి.యల్ క్రొవ్వు పదార్ధాల నిష్పత్తి వృధ్ది చెందుతుంది. ఆ ఆమ్లాలు టూనా మరియు సాల్ మన్ అనే రకాల చేపలను తినగలిగితే కొలెస్ట్రాల్ నిష్పత్తిని తగు విధంగా నియత్రించుకొనవచ్చును.
ఇతర మంచి కొలెస్ట్రాల్ లభించే ఆహారాలు చేపనూనె, సోయా బీన్ ఉత్పత్తులు, ఆకుపచ్చని ఆకుకూరలు మొదలైనవి. వ్యాయామం అన్నిటికన్నా ఉత్తమమైన పద్దతి.
తరచుగా ప్రాణ హితమైన వ్యాయామాలు, నడవడం, పరిగెత్తడం, మెట్లు ఎక్కడం వంటివి రోజుకు అరగంట వారంలో అయిదు రోజులు చేసినట్టయితే అధిక సాంద్రత క్రొవ్వు పదార్ధాను 5 శాతం దాకా అధికం చేసుకోవచ్చు. ఈ విధంగా చేయడం మూలంగా మంచి కొలెస్ట్రాల్ వున్న ఆహారం తీసుకుంటు మరోక ప్రక్క వ్యాయామం కూడా చేసినట్టయితే ఖచ్చితంగా ఎక్కువ సాంద్రత ( మంచి క్రొవ్వు పదార్ధాలు ) గల క్రొవ్వులను అధికం చేసుకోవచ్చు.
మీరు ధూమపానం చేస్తువున్నట్టతే మానేయడం మూలంగా మంచి క్రొవ్వు పదార్ధాలను ఎక్కువ చేసుకోవచ్చును. మీరు ధూమపానం చేస్తున్నపుడు వెలువడే రసాయనాల మూలంగా మంచి క్రొవ్వు పదార్ధాలు తగ్గుతాయి. ధూమపానం మానేయడం మూలంగా హెచ్చు సాంద్రత గల క్రొవ్వు పదార్ధాలు 10 శాతం పెంచుకునే అవకాశం కూడా మంచి క్రొవ్వు పదార్ధాలను పెంచుకోవచ్చు.ఆరు పౌండ్ల బరువు తగ్గించుకున్న ప్రతిసారీ మీ శరీరంలో మంచి క్రొవ్వు పదార్ధాలు 1 mg/dl వరకు పెంచుకోవచ్చు. మంచి కొలెస్ట్రాల్ వున్న ఆహార పదార్ధాలు తరచూ తీసుకోవడం వల్ల కూడా శరీర బరువు తగ్గించుకోవచ్చు.
కొలెస్ట్రాల్ రక్తంలో కరుగలేదు. ఇవి ఏక కాలంలో, కణాల నుండి వెలుపలికు లైపోప్రొటీన్లు అనేవి మోసుకొని పొతాయి. లైపోప్రొటీన్లు (క్రొవ్వు మరియు ప్రొటీన్లు కలిగివుండడం)
తక్కువ సాంద్రత కల క్రొవ్వు పదార్ధాలు హానికరమైన (చెడ్డ) క్రొవ్వు పదార్ధాలు హెచ్చు సాంద్రత గల క్రొవ్వు పదార్ధాలు మంచి క్రొవ్వు పదార్ధాలు లేక హానికరమైన క్రొవ్వు పదార్ధాలు. ఈ రెండు రకాల క్రొవ్వులు ట్రైగిస రైడ్స్ మరియు బల్క్ క్రొవ్వు పదార్ధాలు ఈ మూడు కలిసి శరీరంలోని మొత్తం క్రొవ్వు పదార్ధాలకు కాలమానం అవుతాయి. దీనిని రక్త పరీక్ష ద్వారా కనుగొనవచ్చును.
తగ్గు సాంద్రత కల క్రొవ్వు పదార్ధాలు
తక్కువ సాంద్రత కల క్రొవ్వు పదార్ధాలు రక్తంలో ఎక్కువ మోతాదులో తిరుగుతూ వుంటే అవి రక్త నాళాల గోడల లోపలి తలం పై చేరడం మొదలవుతుంది. ముఖ్యంగా గుండెకు. మెదడుకు రక్తాన్ని చేర్చే నాళాలలో చేరుతాయి. ఈ విధంగా మెల్లమెల్లగా చేరుతున్న క్రొవ్వులు గడ్డవలె ఏర్పడి రక్తనాళాన్ని మూసేసి తద్వారా గుండెకు. మెదడుకు ప్రసరించే రక్త ప్రవాహన్ని అడ్డుకుంటాయి. దీని మూలంగా రక్తపోటు, పక్షవాతం వచ్చే అవకశాలు వుంటాయి.
హెచ్చు సాంద్రత గల క్రొవ్వు పదార్ధాలు లేక చెడ్డ క్రొవ్వు పదార్ధాలు
రక్తంలో వున్న మొత్తం క్రొవ్వు పదార్ధాలలో ఒకటికి నాలుగో వంతు హెచ్చు సాంద్రత గల క్రొవ్వు పదార్ధాలు వుంటాయి. ఇవి గుండె పోటు నుంచి గుండెను కాపాడుతాయి. అందువల్లన వీటిని మంచి లేక నిరపాయకరమైన హెచ్చు సాంద్రత గల క్రొవ్వు పదార్ధాలంటారు. ఇవి తక్కువ మోతాదు వుంటే కూడా గుండె పోటుకు గురయ్యే అవకాశాలు ఎక్కువగా వుంటాయి.
ఇది శరీరంలో తయారయ్యే ఒక రకమైన క్రొవ్వు పదార్ధాము కొన్ని సందర్భాలలో రక్తంలో ఇవి ఎక్కువ మోతాదులో వుంటాయి. అవి అధిక బరువు లావుగా వుండడం, శారీరక శ్రమ లేక పోవడం, పొగ త్రాగడం మధ్యపానం అతిగా సేవించడం, దినము తీసుకునే ఆహారంలో 60 శాతం పిండి పదార్ధాలు వుండడం శరీరంలో ట్రైగ్లిస రైడ్స్ అత్యధికంగా వున్న వారిలో, మొత్తం క్రొవ్వు పదార్ధాల మోతాదు అధికంగా ఉంటుంది. అదీకాక తక్కువ సాంద్రత కల క్రొవ్వు పదార్ధాలు ఎక్కువగాను హెచ్చు సాంద్రత గల మంచి క్రొవ్వు పదార్ధాలు తక్కువగాను వుంటాయి. గుండె జబ్బులు మరియు మధుమేహం వున్న వారిలో ఈ రకమైన (ట్రైగ్లిస రైడ్స్) క్రొవ్వు పదార్ధాలు హెచ్చుగా వుంటాయి.
ఆధారము: పోర్టల్ విషయ రచన భాగస్వామ్యులు
ఇవి జన్యు పరంగా తక్కువ సాంద్రత కల క్రొవ్వు పదార్ధాలలో ఒక రకమైనవి. ఇవి అధిక మోతాదులో వున్నప్పుడు రక్తనాళాలలో లోపలి వైపు క్రొవ్వు బిళ్ళలుగా చేరడం మొదలవుతుంది.
బ్లడ్ ప్రెషర్(బిపి) అంటే తెలియని వారు ఉండరు. ఎందుకంటే ప్రస్తుత కాలంలో మారుతున్న జీవిన శెలితో పాటు ఆనారోగ్యాలు కూడా ఎక్కువవుతున్నాయి. అందులోనూ అధికంగా హైబీపీ, లోబీపికి గురిఅవుతున్నట్లు చాలా అధ్యాయాలు పేర్కొన్నాయి. సాధారణంగా ఆరోగ్యవంతుల రక్తపోటు సిస్టోలిక ప్రెషర్ 90 నుండి 120 మి.మీ గాను, డయాస్టోలిక బ్లడ్ ప్రెషర్ 60 నుండి 80 మి.మీగాను నమోదు కావచ్చు. అయితే ఈ బి.పి మనిషి నుండి మనిషికి వయస్సు పెరుగుతున్న కొద్దీ మార్పు చెందుతుంది. అలాగే సాధారణ వ్యక్తిలో రక్తపోటు ఉదయం నుండి సాయంత్రానికి కొన్ని మార్పులు చెందుతుంటుంది. మానసిక ఒత్తిడులు కూడా బి.పిని ప్రభావితం చేస్తాయి.
ముఖ్యంగా ఈమోడ్రన్ లైఫ్ స్టైల్ అనేక వ్యాధులతో సంబంధం కలిగి ఉంది. అధికంగా అలసిపోవుట మరియు స్ట్రెస్ వల్ల బ్లడ్ ప్రెజర్ అధిక మవుతుంది. ఈ మద్యకాలంలో హైబిపికి ప్రధాణ కారణంగా మారుతున్నది ఒత్తిడే, కాబట్టి, ఒత్తిడిని కనుక తగ్గించుకోగలిగినట్లైతే బ్లడ్ ప్రెజర్ ను కంట్రోల్ చేసుకోవచ్చు. మరొ ఒత్తిడిని కంట్రోల్ చేసుకోవాలంటే మన చుట్టూ ఉన్నచాలా విషయాలను నియంత్రణలో ఉంచుకోవాలి . ఒక్క ఒత్తిడిని మాత్రమే తగ్గించుకోవడం వల్ల మాత్రమే అది సాధ్యం కాదు. ఆహారపు అలవాట్లు, జీవనశైలిలో మార్పులు చేసుకోవాలి. అందులో ముఖ్యంగా ఒత్తిడి తగ్గించుకోవడం అనేది ప్రధానమైన లక్ష్యంగా పెట్టుకోవాలి. ఈ లక్ష్యాన్ని చేరుకోవాలంటే, మీరు ఖచ్చితంగా కొన్ని ప్రమాణాలను నియంత్రణలో పెట్టాల్సిందే. జీవిన శైలిలో మార్పులు చేసుకోవడానికి బిపి హెల్త్ టిప్స్ సలహాల్లో వివిధ మార్గాలున్నాయి. మరి అవేంటో చూద్దాం...
ప్రస్తుత మోడ్రన్ ప్రపంచంలో వ్యాయామాలు చేసేవారే తక్కువైపోయారు. ఎప్పుడు చూడు లాప్ టాప్, కంప్యూటర్స్ ముందుకూర్చొవడం, లేదా ఫోన్లు, ఫేస్ బుక్, ట్విట్టర్లతో కాలక్షేపం చేస్తూ మరింత బద్దకస్తులుగా తయారవుతుంది. ఇలా చేయడం వల్ల ఆరోగ్యపరంగా ఎన్నో సమస్యలను ఎదుర్కోవల్సి వస్తుంది. రెగ్యులర్ గా వ్యాయామం చేయడం వల్ల ఆరోగ్యకరంగా జీవించగలరు. వారంలో కనీసం 5రోజుల వ్యాయామం తప్పనిసరిగా చేయాల్సి ఉంటుంది . బ్లడ్ ప్రెజర్ ను కంట్రోల్లో ఉంచడానికి అనుసరించే మార్గాల్లో వ్యాయామం ఉత్తమ మార్గం.
ఎప్పుడైతే మీరు బరువు తగ్గడం ప్రారంభిస్తారు, అప్పుడే మీరు ఒక ఆరోగ్యకరమైన జీవనశైలికి చేరుకుంటారు . కాబట్టి, బరువు తగ్గడానికి ప్రారంభించండి . బ్లడ్ ప్రెజర్ కంట్రోల్ చేయడానికి ఇది చాలా ముఖ్యమైన మార్గం.
ఒత్తిడిని కంట్రోల్ చేయాలంటే సమతుల్య ఆహారం తీసుకోవడం ముఖ్యం. ముఖ్యంగా ఉదయం బ్రేక్ ఫాస్ట్ తీసుకోవడం చాలా అవసరం. అలాగే టైమ్ కు లచ్ మరియు త్వరగా డిన్న చేయడం కూడా ముఖ్యం. ప్రతి రోజూ తీసుకొనే ఆహారంలో తృణధాన్యాలు, పండ్లు, కూరగాయలు, తక్కువ కొవ్వు పాల ఉత్పత్తులు మరియు సంతృప్త కొవ్వు వంటివి తీసుకోవడం వల్ల 14యంయం హెజిని తగ్గిస్తుంది. డైయట్ ప్లాన్ మార్చడం అంత సులభం కాదు. కానీ కొన్ని చిట్కాలు పాటించడం వల్ల హెల్తీ డైయట్ ను పాటించవచ్చు.
మనకు రోజుకు ఒక వ్యక్తికి 6 గ్రాముల ఉప్పు అవసరం. పళ్లు, కూరగాయల్లో సహజసిద్దంగా ఉప్పు ఉంటుంది. ఇది మన శరీరం పనిచేయడానికి తోడ్పడుతుంది. కొన్ని జాగ్రత్తలు పాటిస్తే ఉప్పును తగ్గించుకోవచ్చు. నిల్వ ఉన్న, బయట దొరికే ప్రాసెస్ ఫుడ్స్ పూర్తిగా మానాల్సి ఉంటుంది. ఎందుకంటే వీటిలో ఉప్పు ఎక్కువుంటుంది. ఆహారం తినే సమయంలో ఉప్పు డబ్బా పెట్టుకోకూడదు. ఉప్పుకు బుదులు రుచికలిగించేవి, సుగంధద్రవ్యాలు, నిమ్మరసం, వెనిగర్, మిరియాలపొడి, ఉల్లిపాయలు వాడాలి.
ఆల్కహాల్ వల్ల ఆరోగ్యానికి మంచి మరియు చెడు రెండు ఉన్నాయి. అతి తక్కువ పరిమాణంలో తీసుకోవడం వల్ల రెండు నుండి నాలుగు mm Hg ద్వారా రక్త పోటును తగ్గింస్తుంది. ఆల్కహాలు తీసుకోవడం వల్ల ప్రయోజనం కంటే హనీ ఎక్కువ కలుగ జేస్తుంది. కాబట్టి ఆల్కహాల్ కు దూరంగా ఉండటమే మంచిది. పురుషులు ఒకటి లేదా రెండు పెగ్గులు తీసుకుంటే, మహిళలు ఒక్కటికి పరిమితం చేసుకోవాలి.
ఆల్కహాల్ హానికరం, అయితే రెడ్ వైన్ హెల్ప్ ఫుల్ గా ఉంటుంది. కాబట్టి ధమనులు ఓదార్పుకు మరియు రక్తపోటు తగ్గించడం కోసం మితంగా రెడ్ వైన్ తీసుకోవచ్చు.
ధూమపానం వల్ల శరీరానికి అన్నిరకాలుగాను నష్టం వాటిళ్లితుంది. పొగాకులో ఉన్న నికోటిన్ ఊపిరితిత్తులను పాడు చేయడం మాత్రమే కాదు, 10mm Hg స్థాయి రక్తపోటును కూడా పెంచుతుంది. ప్రతి రోజూ ధూమపానం చేసే వారికి తప్పని సరిగా రక్తపోటు లక్షణాలు కలిగి ఉంటారు. అలాగే పొగతాగేవారికి దూరంగా ఉండాలి. ఇతరుల నుండి పొగ పీల్చడం కూడా అధిక రక్తపోటు మరియు గుండె జబ్బులు, మరియు ఇతర అనారోగ్య సమస్యలకు దారితీస్తుంది.
బిపిని కంట్రోల్ చేయడానికి ఎప్పటికప్పుడు వైద్యపరీక్షలు చేయించుకోవడం ఉత్తమం: క్రమబద్ధమైన ఆరోగ్యకర వైద్యపరీక్షలకోసం మీ కుటుంబ వైద్యుడిని సంప్రదించడం వల్ల ప్రమాదకర రోగాల నుండి, అనారోగ్యాల నుండి దూరంగా ఉండవచ్చు. ఒక క్రమశిక్షణతో కూడిన జీవనశైలి ఆరోగ్యకరమైన జీవితానికి ఖచ్చితమైన మూలం. మీ ఆహారం, జీవనశైలిలో చిన్న మార్పులు తీసుకురావడం వల్ల మీ మొత్తం శ్రేయస్సు కు విపరీత౦గా సహాయపడగలదు. చిన్న వయసులోనే ఈ విషయాలపట్ల శ్రద్ధ పెడితే, భవిష్యత్తులో ఎటువంటి ఆరోగ్య సమస్యలను౦డైనా మిమ్మల్ని మీరు రక్షించుకోవచ్చు.
ఆధారము: తెలుగు.బోల్డ్ స్కై.కం
చివరిసారిగా మార్పు చేయబడిన : 5/27/2020
ఈ విభాగంలోఅధిక రక్తపోటు ప్రభావము గురించి వివరించబడ...
రక్తపోటు అదుపులో ఉండేందుకు కొన్ని ఆహారపు చిట్కాలు
వయస్సుతో సంబంధం లేకుండా ప్రతి మనిషి లోను సాధారణంగా...
అధిక రక్తపోటు